Belastingvrij schenken

U kunt uw kinderen belastingvrij geld schenken. In de praktijk komen schenkingen van ouders aan kinderen vaak voor. Bijvoorbeeld om de kinderen extra geld voor studie, eigen huis of als reserve mee te geven. Bijkomstig voordeel, en soms ook juist de reden om te schenken, is het verlagen van de toekomstige erfenis en daarmee ook het verlagen van verschuldigde erfbelasting later.

Iedereen die iets erft, krijgt te maken met erfbelasting. Hoeveel u aan de Belastingdienst moet betalen, hangt af van de omvang van de erfenis en van uw (familie)relatie tot de overledene. Over een deel van de erfenis hoeft u geen belasting te betalen, de overheid stelt jaarlijks de hoogte van de belastingvrijstellingen op. Ook de hoogte van de vrijstelling hangt af van uw (familie)relatie met de overledene.

Gaat u iemand geld schenken, dan moet de ontvanger schenkbelasting betalen. U kunt schenkingen in geld doen, maar ook in goederen. Of bijvoorbeeld een huis onder de marktwaarde aan uw kinderen verkopen; zij moeten dan over het verschil tussen marktwaarde en koopprijs belasting betalen. Of een renteloze lening, de fiscus ziet dan de in de markt gebruikelijke rente als schenking.

Belastingvrij schenken

Belastingvrij geld schenken is niet zo ingewikkeld. U maakt gewoon het bedrag over naar de bankrekening van de ontvanger. Wat kunt u zoal belastingvrij schenken?

  • Als ouder mag u jaarlijks een geldbedrag aan uw (klein)kinderen schenken. De fiscus past dat bedrag elk jaar aan. Schenkt u meer dan dat bedrag, dan moet uw (klein)kind over dat meerdere schenkbelasting betalen.
  • U mag ook schenkingen doen aan “andere verkrijgers”, dat zijn mensen of organisaties die niet tot de kring van uw (klein)kinderen behoren of tot instellingen van algemeen nut (goede doelen) dan wel sociaal nut (dorpshuizen, sportverenigingen en dergelijke).
  • Eenmalig mag u aan kinderen tussen 18 en 40 jaar een groter bedrag overmaken. Het maakt verschil uit of u dat doet ter vrije besteding of voor studie dan wel een huis kopen of verbouwen. U moet deze eenmalige schenking wel opgeven bij de Belastingdienst.

Zie voor de vrijstellingen in 2023 het overzicht Schenk- en erfbelasting 2023.


Wat is een schenking

Een schenking, een gift of een donatie is een overeenkomst – ook al bepaalt u de inhoud helemaal zelf – waarbij u geld of goederen aan iemand geeft, zonder dat die ander daar een tegenprestatie tegenover hoeft te zetten. U doet het om later belasting te besparen, of omdat u iemand aardig vindt. Of omdat u iemand ergens dankbaar voor bent. Eigenlijk is het een cadeau.

Doet u een grote schenking, dan blijkt in de praktijk dat de ontvanger vaak een toekomstige erfgenaam is, Met de schenking vermindert de omvang van de uiteindelijke erfenis. En dat scheelt dan weer belasting. Als u belastingvrij schenkt profiteert u eigenlijk twee keer.

Schenkingen en belastingen zijn met elkaar verbonden. Altijd speelt de vraag: wat moet ik aan belasting betalen als ik niets doe, en wat als ik schenkingen ga doen. Dagelijkse kost voor elke notaris, ook voor ons.

Schenkingen (giften) aan de meeste goede doelen en aan sociaal nuttige instellingen (dorpshuizen, sportverenigingen en dergelijke) zijn aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Giften aan een persoon of aan personen zijn meestal niet aftrekbaar. Er zijn twee soorten schenkingen/giften:

  • Periodieke schenkingen. Die kunt u aftrekken als u periodieke uitkeringen aan instellingen zoals hierboven vermeld, via een notariële schenkingsakte regelt. Zonder dat geen belastingaftrek. Het belastingvoordeel is uiteindelijk vrijwel altijd groter dan de kosten die u maakt voor de akte. Voorwaarde is verder dat u minimaal vijf jaar lang eens per jaar de uitkering overmaakt.
  • Andere schenkingen. Voor deze giften bestaat een ‘drempel’. U moet in één jaar eerst een bepaald bedrag – afhankelijk van uw inkomen – hebben geschonken voordat u in aanmerking komt voor belastingaftrek. En die aftrek is weer aan een maximum verbonden.


Schenkingsvarianten

Schenkingen kunt u juridisch gezien op verschillende manieren doen: op papier, in geld of in goederen. Daarnaast kunt u er voor kiezen wie de schenkbelasting moet betalen. Als u zelf de schenkbelasting wilt betalen, moet u een schenking “vrij van recht” doen. Als u dat niet doet, betaalt de ontvanger de belasting.

Schenking op papier

Om uiteindelijk erfbelasting op uw erfenis te besparen, kunt u een schenking op papier aan uw kinderen doen. U verklaart dan in de schenkingsakte dat u een bepaald bedrag schuldig bent aan uw kinderen, dat u over dit bedrag rente betaalt en dat de schuld pas opeisbaar is als u en uw partner zijn overleden. De Belastingdienst accepteert deze schenkingsvorm als u die in een akte heeft vastgelegd en ook daadwerkelijk jaarlijks rente betaalt.

Voordeel: u houdt het geld in uw beurs, u maakt toch gebruik van de geldende schenkingsvrijstellingen en u regelt zo dat er uiteindelijk minder erfbelasting over uw erfenis moet worden betaald. Drie vliegen in één klap.

Schenking in geld of in goederen

U kunt een schenking doen in geld of in goederen. Goederen zijn bijvoorbeeld een huis, effecten, aanmerkelijk belang aandelen in uw BV, kunst en antiek. Kwijtschelding van schulden, bijvoorbeeld uitgeleend geld aan uw kind, is ook een schenking.

U kunt veel belasting besparen als u goederen schenkt die in de toekomst waarschijnlijk veel meer geld waard worden. Daar tegenover staat dat u bij het schenken van goederen ook met andere belastingen te maken kunt krijgen, zoals overdrachtsbelasting en inkomstenbelasting.

Uw voorwaarden

De Belastingdienst accepteert een schenking altijd als deze is vastgelegd in een notariële akte. Daarmee staat bijvoorbeeld de schenkingsdatum onbetwistbaar vast, onder meer van belang voor de 180-dagentermijn. Deze termijn is van toepassing bij overlijden. Als tussen de schenkingsdatum en de datum van overlijden van de schenker minder dan 180 dagen zit, wordt de schenking toch bij de erfenis geteld en moet er erfbelasting over worden betaald.

Net als in uw testament kunt u ook aan schenkingen voorwaarden verbinden. U kunt voorkomen dat bij een eventuele echtscheiding van uw kinderen hun partners recht hebben op de helft van de schenking. Daarvoor is een uitsluitingsclausule in de schenkingsakte nodig. Deze clausule houdt in dat de schenking niet in hun “huwelijksgoederengemeenschap” gaat vallen. Daarmee heeft de ‘koude kant’, de aan­getrouwde familie bij echtscheiding geen recht op de helft van de schenking.

U hebt ook de mogelijkheid om “vrij van recht’ te schenken. In dat geval neemt u zelf de schenkbelasting voor uw rekening. Dit is dus een extra bevoordeling van de verkrijger. De totale schenking bestaat dan uit de waarde die u wilt geven plus de waarde van de daarbij horende schenkbelasting. Uiteindelijk betaalt u dan schenkingsrecht over de totale schenking.