Oprichting eenmanszaak is poort naar zelfstandigheid

De oprichting van een eenmanszaak is vrij eenvoudig. Het is vormvrij. Dat betekent dat u geen oprichtingsakte hoeft laten maken en geen statuten nodig heeft. Wel moet u uw onderneming laten inschrijven in het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel. Dat geldt ook voor mensen met een vrij beroep! Principe van de eenmanszaak is dat die door één persoon wordt opgericht en gedreven: door u.

Hoe werkt het precies? U vult een formulier in met gegevens over de activiteiten van uw eenmanszaak, de adresgegevens van uw bedrijf en van u als bestuurder. U gaat naar de Kamer van Koophandel met identificatie (paspoort, rijbewijs of ID-kaart). De KVK stelt vast dat u inderdaad bent die u zegt te zijn. De KvK controleert de ingevulde gegevens en of de bedrijfsnaam niet al bestaat. U betaalt de inschrijvingskosten voor de eenmanszaak en u start als zelfstandig ondernemer. Het kan allemaal in één dag gebeurd zijn. U kunt maar één eenmanszaak oprichten en inschrijven. Maar daarbinnen mag u wel meerdere handelsnamen voeren en verschillende activiteiten uitoefenen. U kunt dit doen op hetzelfde adres of op een ander adres, dan hebt u een ‘nevenvestiging’.

Bent u eenmaal als eenmanszaak, als onderneming ingeschreven bij de KvK, dan kunt u op naam van uw bedrijf allerlei zaken gaan regelen. Zoals een bankrekening, een postadres, algemene voorwaarden, contracten en nog veel meer. U merkt dan in de praktijk dat uw bedrijf ook echt is afgescheiden van uw privé situatie. Al is dat natuurlijk formeel niet helemaal waar. U blijft privé wel aansprakelijk voor de schulden in uw bedrijf.

U bent zelf verantwoordelijk voor alles wat u namens uw bedrijf doet. De eenmanszaak heeft namelijk geen rechtspersoonlijkheid zoals de BV en de NV. U neemt zelf beslissingen, u bepaalt uw eigen werktempo. Over de winst betaalt u inkomstenbelasting, maar u bepaalt zelf of u geld dat u verder overhoudt in uw zaak steekt, gaat beleggen of het privé gaat gebruiken.

Net als elke andere ondernemer wilt u met kapitaal en arbeid geld verdienen. Om uw doelen te kunnen bereiken hebt u misschien wel personeel nodig. Dat kan, ook een eenmanszaak kan werknemers in dienst hebben.

Van eenmanszaak naar BV

U kunt uw eenmanszaak ook omzetten naar een BV. Of dat zinvol of wenselijk is hangt af van de winst die u maakt, van de risico’s die u bijvoorbeeld in uw privé-aansprakelijkheid wilt lopen en van de juridische gevolgen op andere privéterreinen als uw gezin en familie. De omzetting van een eenmanszaak in een BV heeft veel fiscale gevolgen, maar ook veel gevolgen voor uw privé situatie.


Ondernemers eenmanszaak ook privé aansprakelijk

De privé aansprakelijkheid van de ondernemer in een eenmanszaak liegt er niet om. Gaat u zakelijk failliet, dan bent u ook privé failliet. U bent privé met uw hele vermogen aansprakelijk. Als u in gemeenschap van goederen getrouwd bent, dan vallen de bezittingen van uw partner daaronder. Huwelijkse voorwaarden kunnen u gedeeltelijk behoeden. Die kunt u altijd aangaan, ook al bent u al getrouwd. Wij leggen het u graag uit.

U bent dus als ondernemer ook in privé aansprakelijk voor “alle handelingen en vermogensaangelegenheden” van het bedrijf. Het gaat dan om geld, ander bezit en schulden. Er bestaat in de eenmanszaak geen onderscheid tussen privé- en ondernemingsvermogen. De schuldeisers van uw bedrijf (crediteuren), kunnen hun vordering verhalen op uw privébezit. En uw schuldeisers in uw privéleven kunnen dat doen op de bezittingen van uw onderneming.

U mag uw privérekening gebruiken voor zakelijke transacties. Daar bestaan geen regels voor. Maar het is beter om de geldstromen privé en zakelijk te scheiden en een aparte bankrekening voor uw bedrijf te openen. U houdt dan veel beter overzicht van wat u allemaal aan het doen bent.

U kunt een aantal nadelen voorkomen door – ook al bent u al getrouwd of “in partnerschap” geregistreerd – (alsnog) huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden op te stellen. Dat kost meer geld dan wanneer u dat voor uw trouwdag doet. Maar u kunt dan alsnog een scheiding aanbrengen tussen privé- en ondernemingsvermogen.

Het is ook mogelijk om al gemaakte huwelijkse voorwaarden tijdens uw huwelijk te wijzigen of op te heffen. Daarvoor hebt u elkaars medewerking nodig. U kunt voor deze oplossing kiezen als u onderling evenwichtige(r) economische verhoudingen wilt bereiken. Of met het oog op planning in verband met toekomstige erfbelasting. U kunt er ook voor kiezen om over te stappen op de wettelijke gemeenschap van goederen, bijvoorbeeld als er geen sprake (meer) is van onder­nemersrisico. Uw partner krijgt dan de helft van het opgebouwde vermogen. Ook dat kan in de toekomst flink schelen in de hoogte van de erfbelasting.


Ondernemer eenmanszaak betaalt inkomstenbelasting

Startende ondernemers moeten zich aanmelden bij de Belastingdienst. Op de site van de Belastingdienst zijn daarvoor formulieren beschikbaar. Als eenmanszaak wordt u aangemerkt als IB-ondernemer. De winst- ven verliesrekening van uw bedrijf wordt meegenomen in uw privé aangifte.

De winst uit uw eenmanszaak wordt als inkomstenbelasting belast in box 1. Als ondernemer kunt u gebruikmaken van verschillende belastingfaciliteiten: startersaftrek, ondernemersaftrek, investeringsaftrek en de fiscale oudedagsvoorziening. Daar tegenover staat dat u – naast inkomstenbelasting over uw verdiende geld – ook BTW moet betalen over de omzet in uw bedrijf. Die kunt u overigens weer verrekenen met de BTW die u betaald hebt op uw inkopen.

Vanuit het oogpunt van belastingvoordeel moet u wel weten welke rechtsvorm het beste bij u, bij uw bedrijf past. Wij hebben per rechtsvorm alle juridische en fiscale voor- en nadelen op een rij staan. Klik op de contactlink onder “Meer informatie” als u hier meer over wilt weten, wij nemen dan snel contact met u op.

Elk soort inkomen is maar in één box belast. Er kan geen sprake zijn van dubbele belastingheffing. Dat heeft ook tot gevolg dat negatief inkomen in de ene belastingbox niet verrekend kan worden met een positief inkomen in een andere box. Verrekening binnen dezelfde box is mogelijk met inkomen van vorige of komende jaren. In uw startjaar bijvoorbeeld maakt u verlies, dat kunt verrekenen met positief inkomen uit een volgend jaar.


Bedrijfsopvolging eenmanszaak

Gaat u uw eenmanszaak overdragen aan een opvolger, dan is een helder overzicht nodig van de bezittingen en schulden van uw bedrijf. Wij leggen dat in de koopovereenkomst en de overdrachtsakte vast. Het gaat dan bijvoorbeeld om het overnemen van voorraden, crediteuren en huur. Onze akte heeft een sterke rechtswerking, in tegenstelling tot onderhandse afspraken. Als verplichtingen niet worden nagekomen, kunt u dit via de deurwaarder afdwingen, zonder dat u eerst naar de rechter moet.

Bereidt u goed voor op een bedrijfsovername of een bedrijfsoverdracht. Wij noemen dat “juridisch voorsorteren”. U begint al een aantal jaren van tevoren zodanige juridische regelingen te treffen dat de overdracht of overname soepel verloopt. U voorkomt dan ook veel onduidelijkheid in het proces zelf.

Bij een eenmanszaak wordt geen onderscheid gemaakt tussen privé en de zaak. Wilt u dat uw bedrijf blijft bestaan na uw overlijden, dan moet u dat afzonderlijk regelen. Zonder zo’n regeling kunnen uw erfgenamen hun deel in het ondernemingsvermogen opeisen. Daarmee komt het voortbestaan van uw bedrijf in gevaar. Ook is het verstandig een regeling te treffen waarmee u uw bedrijf kunt overdragen aan een derde.

Gevolgen in privé

De koop of verkoop van een bedrijf brengt ook gevolgen mee voor uw privésituatie. Wij betrekken in het voorbereidingstraject zaken als huwelijkse voorwaarden en voortzetting van uw bedrijf in onverwachte situaties. Bijvoorbeeld de bescherming van uw partner tegen risico’s van het ondernemen, of het risico van overlijden voor uw pensioendatum.

Als de verkoop eenmaal rond is en de overdracht achter de rug, dan is de bescherming van uw partner tegen ondernemersrisico’s niet meer nodig. Vaak worden huwelijkse voorwaarden dan opgeheven. Achterliggende reden daarvan is dat er later veel minder erfbelasting hoeft te worden betaald en de nalatenschap voor uw erfgenamen groter is.

Het staken van uw ondernemersactiviteiten is een goed moment om uw eventuele huwelijkse voorwaarden door ons te laten bezien en mogelijk te wijzigen, bijvoorbeeld als de bescherming van uw echtgenoot tegen de ondernemersrisico’s niet meer nodig is. Wij kunnen u ook adviseren over een goed evenwicht tussen uw oudedagsvoorziening en het overdragen van vermogen aan uw toekomstige erfgenamen waardoor bij uw overlijden minder belasting hoeft te worden betaald.


Checklist eenmanszaak

Elke dag starten er mensen een eigen bedrijf. Mensen die kansen in de markt zien en daarop in willen spelen. Soms ook is er een gezonde dosis twijfel, waar moet u beginnen. De checklist voor ondernemers in een eenmanszaak helpt u op weg. Eerst goed voorbereiden, dan de gang naar de Kamer van Koophandel en vervolgens gewoon beginnen met ondernemen.

  1. Bereidt u goed voor. Maak een ondernemingsplan. U bent niet verplicht een ondernemingsplan op te stellen, maar de banken vragen meestal een ondernemingsplan voordat zij bereid zijn u te helpen bij de financiering van uw onderneming. Een goed ondernemingsplan bestaat uit:
    • Persoonlijke gegevens.
    • Omschrijving van het plan.
    • Marketingplan.
    • Financieel plan.
  2. Inschrijven in het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel. Voordat u zich als ondernemer gaat vestigen, moet u zich laten inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Soms is een handelsnaamonderzoek aan te bevelen zodat u voorkomt dat u eenzelfde naam kiest als een ander – bestaand – bedrijf.
  3. Zakelijke rekening. Het is niet verplicht, maar wel aan te raden om een zakelijke bankrekening te openen. Als u die gaat openen hebt u een legitimatie en KvK uittreksel nodig.
  4. Internetsite. In negen van de tien situaties is een eigen website van belang. Op http://www.sidn.nl/ kunt u bekijken of de door u gewenste domeinnaam nog vrij is. Deze kunt u vervolgens door een daartoe bevoegde organisatie laten registreren; die vindt u onder de knop “Deelnemers” op de SIDN-site.
  5. Aansprakelijkheid. Als u kiest voor de rechtsvorm “eenmanszaak”, dan kiest u ook voor aansprakelijk met uw hele vermogen, dus ook met uw privé bezit. Bent u in gemeenschap van goederen getrouwd, dan vallen ook de bezittingen en het vermogen van uw partner daaronder. U kunt tijdens huwelijk altijd alsnog huwelijkse voorwaarden laten opstellen.
  6. Vergunningen en diploma’s. Ga na welke vergunningen u nodig hebt om uw onderneming echt te mogen uitoefenen. Bijvoorbeeld milieu- en bouwvergunningen. Of specifieke diploma’s vaktechniek. Bij de Kamer van Koophandel kan men u daarover informeren.
  7. Algemene voorwaarden. Zorg dat u algemene voorwaarden voor uw onderneming hebt opgesteld of laten opstellen. In offertes en op facturen kunt u daarnaar verwijzen. Juridisch gezien zijn ze eigenlijke onmisbaar. Niet omdat iemand ze leest, maar omdat u er bij een echt geschil op terug kunt vallen. Stuur ze ook altijd mee bij offerte en/of opdracht.
  8. Risico’s. Welke specifieke risico’s loopt u als ondernemer en op welke manier kunt u deze het beste ondervangen? De belangrijkste risico’s zijn:
    • Ziektekosten
    • Arbeidsongeschiktheid
    • Aansprakelijkheid
    • Ongevallen
  9. Sociale zekerheid. Werknemers hebben sociale zekerheid. Zij krijgen een uitkering bij ziekte, arbeidsongeschiktheid of werkloosheid. Dat zijn zaken die u nu zelf moet regelen in eigen voorzieningen.
  10. Belastingen. Startende ondernemers moeten zich aanmelden bij de Belastingdienst. Op de site van de Belastingdienst zijn daarvoor formulieren beschikbaar. Als eenmanszaak wordt u aangemerkt als IB-ondernemer. De winst- ven verliesrekening van uw bedrijf wordt meegenomen in uw privé aangifte.
  11. BTW. Een zelfstandig bedrijf brengt ook mee dat u BTW moet gaan berekenen over uw omzet. Ga na of u in aanmerking komt voor de kleine ondernemersregeling. Dan hoeft u geen BTW af te dragen, of u wordt ontheven van een aantal administratieve verplichtingen.
  12. Administratie en boekhouding. U bent verplicht om een deugdelijke administratie (boekhouding) te voeren. Dat kunt u zelf doen, maar ook uitbesteden. De BTW-aangifte en uw jaarrekening worden gebaseerd op uw administratie. Voor de administratie hebt u alle inkomende en uitgaande facturen nodig en alle overige zaken zoals bankafschriften, KvK-gegevens en dergelijke.
  13. Pensioenvoorziening. Wie in loondienst is, heeft meestal ook een pensioenregeling. U moet zelf voor uw oudedag zorgen. Dat kunt u in eigen beheer doen, maar u kunt het ook uitbesteden. Pensioen kunt u op de volgende manieren opbouwen:
    • Deelname in een bedrijfs- en beroepspensioenfonds
    • Stakingswinst gebruiken voor de aankoop van een lijfrente
    • Afsluiten van een lijfrenteverzekering