Notarissen en andere Wwft-instellingen worden verplicht onderling gegevens te delen als sprake is van een hoger risico op witwassen of financieren van terrorisme.
Dit staat in het wetsvoorstel ‘plan van aanpak witwassen’ dat de minister van Financiën mede namens de minister van Justitie en Veiligheid heeft ingediend bij de Tweede Kamer.
Het wetsvoorstel wijzigt de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). De ministers verwachten met dit wetsvoorstel de aanpak van witwassen en terrorismefinanciering op diverse punten te verbeteren. Onder meer door shopgedrag van kwaadwillende cliënten tegen te gaan. Door diverse partijen, waaronder het notariaat, is gewezen op het probleem dat cliënten die bij een Wwft-instelling geweigerd zijn of waaraan de dienstverlening is gestaakt vanwege risico’s op witwassen of financieren van terrorisme, vervolgens opnieuw dienstverlening kunnen aanvragen bij een andere Wwft-instelling.
Verplichting
De ministers vinden het noodzakelijk dat Wwft-instellingen informatie uitwisselen bij een cliënt met indicaties van een hoger risico op witwassen of financieren van terrorisme. Dit om de kans te verkleinen dat een kwaadwillende cliënt door middel van shopgedrag uiteindelijk toch toegang krijgt tot het financiële stelsel. Gekozen is voor een verplichting en niet voor een bevoegdheid tot gegevensdeling. Een verplichting is een geëigend middel voor het tegengaan van shopgedrag en bovendien noodzakelijk voor de grondslag voor het delen van gegevens.
Onderzoeken, navragen en informeren
Een Wwft-instelling moet in 3 gevallen onderzoeken of de cliënt een andere Wwft-instelling uit dezelfde categorie om dienstverlening heeft verzocht, bij deze Wwft-instelling dienstverlening heeft afgenomen of op dit moment afneemt.
Deze verplichting geldt:
- als een zakelijke relatie of transactie naar haar aard een hoger risico op witwassen of financieren van terrorisme met zich meebrengt;
- als er sprake is van factoren die duiden op een hoger risico genoemd in bijlage III van de vierde anti-witwasrichtlijn;
- in het kader van verscherpt cliëntenonderzoek.
Als sprake is van een hoger risico, moet de Wwft-instelling navraag doen bij de andere Wwft-instelling naar gebleken risico’s op witwassen of financieren van terrorisme. Als de andere Wwft-instelling dergelijke risico’s heeft geconstateerd, moet deze de vragende Wwft-instelling hierover meteen informeren. Het gaat hier alleen om 1-op-1 uitwisseling tussen Wwft-instellingen behorend tot dezelfde categorie, zoals tussen notarissen. Voor de naleving van deze verplichtingen hoeven notarissen zich niet te houden aan hun geheimhoudingsplicht.
Overige maatregelen
Het wetsvoorstel bevat verder een verbod voor beroeps- of bedrijfsmatige handelaren in goederen om betaling van goederen in contanten voor een bedrag van € 3.000 of meer te verrichten of te accepteren. De derde maatregel in het wetsvoorstel is de mogelijkheid voor banken om de transacties van hun cliënten gezamenlijk te monitoren. Criminelen stallen sommen geld vaak bij verschillende banken om zo onder de radar te blijven. Met gezamenlijke transactiemonitoring kunnen banken beter ongebruikelijke transactiepatronen in beeld krijgen. Tot slot bevat het wetsvoorstel een verduidelijking van het gebruik van bijzondere categorieën persoonsgegevens en persoonsgegevens van strafrechtelijke aard in het kader van verplichtingen op grond van de Wwft.