De eerste vraag die beantwoord moet worden bij een overlijden is wie de erfgenamen zijn. Als de overledene een testament heeft gemaakt, dan staat in dat testament wie de erfgenamen zijn. In het Centraal Testamentregister kan worden gecontroleerd of er een testament is. Is er geen testament, dan wijst de wet de erfgenamen aan. De erfgenamen zullen moeten beslissen of zij de nalatenschap willen aanvaarden. Iedere erfgenaam heeft de keus tussen zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden, of verwerping van de nalatenschap.

Erfgenamen bekend

Als de erfgenamen de nalatenschap zuiver aanvaarden, beschikken zij samen over de erfenis. Dit betekent dat zij alleen gezamenlijk het recht hebben om beschikkingshandelingen te verrichten. Dat zijn handelingen om bijvoorbeeld bankrekeningen te blokkeren of belangrijke documenten te ondertekenen (zoals voor de verkoop van een woning).

Dit gezamenlijk handelen is niet altijd praktisch als er veel erfgenamen zijn. Daarom kunnen de erfgenamen een gevolmachtigde aanwijzen die deze handelingen namens de erfgenamen mag doen. Een gevolmachtigde is meestal één van de erfgenamen die namens alle andere erfgenamen mag optreden, maar kan ook een andere persoon zijn zoals bijvoorbeeld de notaris.
De overledene kan voorts in zijn testament al een executeur hebben benoemd en ook die persoon hoeft niet per se een erfgenaam te zijn, maar mag ook de notaris zijn.

Als de nalatenschap door één of meer erfgenamen beneficiair is aanvaard zal de nalatenschap in principe vereffend moeten worden volgens de regels van de wet, zodat de nalatenschap uiteindelijk verdeeld kan worden, nadat geïnventariseerd is waaruit de nalatenschap bestaat (bezittingen en schulden), de bezittingen voor zover mogelijk zijn verkocht en alle schuldeisers zijn betaald. In principe zijn alle erfgenamen gezamenlijk de vereffenaars. Als de vereffenaars het onderling niet eens kunnen worden kan de rechter een vereffenaar benoemen die moet gaan afwikkelen.

Om duidelijk te maken (voor bijvoorbeeld de bank) wie de erfgenamen zijn, wordt door de notaris een verklaring van erfrecht opgesteld, daarin staat ook wie gevolmachtigde is of wie de executeur is.

Geen erfgenamen bekend

Maar wat nu als er op het eerste gezicht helemaal geen erfgenamen kunnen worden gevonden? Kun je de nalatenschap dan wel beheren? De kantonrechter heeft hierover onlangs een uitspraak gedaan.
Een alleenstaand persoon was zonder het maken van een testament overleden. Een notariskantoor heeft vervolgens een erfgenamenonderzoek aangevraagd bij het Centraal Bureau voor de Genealogie, maar dit onderzoek is door de uitbraak van het coronavirus stopgezet. Het zou dus nog wel even gaan duren voordat een verklaring van erfrecht kon worden afgegeven.

In het Burgerlijk Wetboek is de mogelijkheid opgenomen voor een belanghebbende om een verzoek in te dienen bij de kantonrechter om maatregelen voor te schrijven die in het belang zijn van de afwikkeling van de nalatenschap.
Binnen twee werkdagen had de kantonrechter het verzoek afgehandeld, juist omdat nu onduidelijk was wie de erfgenamen zijn en door de coronamaatregelen het ook onduidelijk was wanneer het erfgenamenonderzoek kon worden afgerond.
De kantonrechter kon in dit geval, zolang de nalatenschap niet door alle erfgenamen was aanvaard, de maatregelen voorschrijven die hij tot behoud van de nalatenschapsgoederen nodig vond. De kantonrechter vond in deze situatie dat de nodige spoedmaatregelen tot behoud van de goederen van de nalatenschap moesten worden genomen, en dat daarom niet gewacht kan worden totdat het erfgenamenonderzoek helemaal was afgerond. De kosten voor de nalatenschap zouden als er niets werd geregeld immers ook alleen maar verder oplopen; de verkoop van de effectenportefeuille werd ook toegestaan omdat door de coronacrisis de waarde sterk aan het dalen was.

De kantonrechter wees de notaris aan als tijdelijk beheerder van de goederen van nalatenschap totdat de erfgenamen bekend zullen zijn en zij de nalatenschap hebben aanvaard.

Testament maken

In de situatie zoals hiervoor beschreven en de kantonrechter er aan te pas moest komen, is het aan te raden om als erflater de vererving zelf te regelen. Maak een testament en wijs daarin voor u bekende erfgenamen aan, zeker als ook u niet helemaal duidelijk is wie uw wettige erfgenamen zijn. Dit doet zich vooral voor als u een grote familie heeft en veel neven en nichten, al dan niet in het buitenland woonachtig, wettelijk gezien de wettelijke erfgenamen zijn. Het bezit zal door de wettelijke vererving ook over vele erfgenamen gedeeld moeten gaan worden, zodat er soms substantieel per persoon niet meer veel te erven valt.

Wilt u een testament maken of er meer over weten? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Dat schrijven de KNB en de VMN in een reactie (pdf, 251 kB) op het wetsvoorstel. In de nieuwe wet wordt deelgezag geregeld, wat vooral van toepassing is op kinderen die opgroeien buiten de traditionele gezinssituatie. Ze hebben bijvoorbeeld 2 mannen of 2 vrouwen als ouders. Of ze groeien op in een één-ouder gezin of een samengesteld gezin. In deze gevallen zijn vaak ook niet-ouders betrokken bij de opvoeding van het kind.

Voor de geboorte

In het wetsvoorstel wordt gesproken over maximaal 4 ouders: 2 gezagsdragers en 2 deelgezagdragers. Dat kan ook voor problemen zorgen, want vier verschillende meningen kunnen sneller tot conflicten leiden. Om dit te voorkomen, stellen de VMN en de KNB voor om ouders en toekomstige deelgezagdragers bij de aanvraag van het deelgezag vóór de geboorte van het kind verplicht afspraken te laten maken onder leiding van een ervaren mediator. De afspraken komen daarbij zwart op wit te staan. Vooraf afspraken maken schept duidelijkheid, maakt verwachtingen helder en is in het belang van het kind.

Na de geboorte

Wanneer het deelgezag meer dan 3 maanden na de geboorte van het kind wordt aangevraagd, is een ouderschapsplan een logische aanvullende eis. Ook dit kan onder begeleiding van een professioneel mediator worden opgesteld. Hoewel dit kosten met zich meebrengt, kan dit plan ook veel toekomstige conflicten en kosten voorkomen.

Voogd

Een ander aandachtspunt is dat de deelgezagdrager na overlijden van beide of de enige gezagsdrager voorrang krijgt boven de testamentair benoemde voogd. Dat kan volgens de KNB en VMN niet de juiste keuze zijn. Het ligt meer voor de hand de keuze van de gezagsdrager voor een voogd, vastgelegd in een testament, te respecteren.

Wilt u meer weten over gezag of voogdij? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Koopsommen, hypotheekleningen en waarborgsommen worden tijdelijk op de derdengeldenrekening van de notaris gestort en na ondertekening van de bijbehorende akten doorgestort naar de rechthebbenden. Het tegoed op de derdenrekening van een notaris overstijgt als gevolg van de vele transacties in korte tijd vrijwel altijd de grens van 2,5 miljoen euro. Dat betekent dat de bank daarover negatieve rente berekent. De bank ziet maar één rekening en houdt er geen rekening mee dat de bedragen die er op staan aan verschillende partijen toebehoort.

Het is niet uitgesloten dat sommige banken over niet al te lange tijd de grens zelfs op 1 miljoen euro stellen. Hoe dan ook, notariskantoren kunnen niet vaststellen of het gestorte bedrag onder de eerste 2,5 miljoen valt of daarboven. Om die reden wordt een gemiddeld te betalen rente berekend over een langere periode en wordt dat als negatieve rente op het gestorte bedrag in rekening gebracht. Een andere manier die wel wordt gehanteerd is een vast bedrag per dossier.

Wilt u meer weten over het doorberekenen van negatieve rente? Bel ons voor een afspraak.

Wist u dat u samen met andere particulieren uw eigen nieuwbouwproject kunt realiseren? In vaktermen heet dit: Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). U gaat dan samen met een groep gelijkgestemden die ook een betaalbare nieuwbouwwoning willen bouwen aan de slag. Door veel werk zelf te doen, zoals administratie en zelf handen uit de mouwen te steken kunt u veel geld besparen en zelf bepalen hoe uw toekomstige woonomgeving er uit komt te zien.

Iedere CPO begint met een geschikte locatie die hiervoor beschikbaar is gesteld door bijvoorbeeld de gemeente, een corporatie, een particulier of een door u zelf gevonden locatie. U richt vervolgens samen met uw toekomstige buurtgenoten bij de notaris een vereniging op die optreedt als opdrachtgever om een nieuwbouwproject te starten. De deelnemers aan de CPO kiezen samen de partners voor het realiseren van het project zoals de architect, de aannemer en de notaris. Het is niet raadzaam om zelf het wiel te gaan uitvinden om uw CPO te laten rollen, beter is het om een zelfbouwadviseur in de arm te nemen die u van begin tot eind helpt bij het realiseren van uw droomhuis en droomwijk. Er bestaan bureaus met ervaring als zelfbouwadviseur, zij hebben de draaiboeken al klaar liggen.
Het is van belang dat uw bouwgroep vooraf afspraken maakt met de gemeente over wat mogelijk is op de door u gekozen locatie. Deze afspraken kunnen bijvoorbeeld gaan over vormgeving, gebruik van ruimte of kosten. Dit geldt ook voor de onderlinge afspraken binnen uw bouwgroep, maak vooraf afspraken over zaken als budget, tijd en woonwensen.

Een van de grote voordelen van een CPO is het te behalen schaalvoordeel. Door samen te werken met een groep mensen kunt u besparen op kosten door bijvoorbeeld bouwmaterialen zoals dakpannen, bakstenen of cement, keukens, badkamers en dergelijke samen groot in te kopen. Daarnaast wordt het risico als er onverhoopt iets mis gaat beperkt aangezien de vereniging de risicodrager is.
Naast de deze voordelen, is er nog een ander financieel voordeel. Een groot aantal provincies in Nederland geven subsidies voor CPO-projecten. Raadpleeg de websites van de deelnemende gemeenten voor de voorwaarden. Met CPO is het dus mogelijk om betaalbaar en veilig uw droomhuis te realiseren naar uw wensen. Bovendien kunt u in overleg uw eigen buurt inrichten.

Op het internet is veel informatie over de CPO te vinden, besluit u een CPO op te starten of aan te haken op een al lopende CPO, neem dan gerust contact met ons op voor de bijkomende notariële werkzaamheden. Wij staan u vervolgens met raad en daad bij.

Lenen uit de besloten vennootschap is veel goedkoper dan het geld als salaris (loonbelasting) of als winst (dividendbelasting) te genieten, het verschil tussen lenen tegen 2% of belasting betalen tot 50%.
Gevolg is dat er dan ook heel wat directeur groot aandeelhouders zijn met een (grote) schuld aan de eigen besloten vennootschap. Op het moment dat duidelijk wordt dat de schuld nooit terugbetaald gaat worden aan de besloten vennootschap, heeft er een dividend uitkering plaatsgevonden voor dat bedrag en zal er belasting betaald moeten worden.

In een zaak voor rechtbank Den Haag speelde zo’n kwestie. Gedurende een periode van vier jaar neemt een directeur groot aandeelhouder steeds meer geld van de besloten vennootschap op .De schuld loopt fors op als met een vervolglening wordt gebruikt voor de aankoop van een perceel grond.
De belastingdienst stelt dat de directeur groot aandeelhouder een uitdeling heeft gedaan aan zichzelf en in verband daarmee heeft de belastingdienst een navorderingsaanslag inkomstenbelasting opgelegd.
De voorliggende vraag is dan of de belastingdienst kan bewijzen dat de opgenomen gelden de besloten vennootschap definitief hebben verlaten en of zowel de directeur grootaandeelhouder en de besloten vennootschap zich daarvan bewust zijn geweest.

De rechtbank oordeelt dat de directeur groot aandeelhouder en zijn echtgenote onvoldoende inkomen en vermogen hebben om de toename van de rekening courant schuld aan de besloten vennootschap af te lossen. Dat leidt de rechtbank tot de conclusie dat het bedrag de besloten vennootschap definitief heeft verlaten.Wel is er een “maar”. Die ziet op de aankoop van het perceel. Dat perceel is met winst verkocht en de winst is gebruikt om de rekening courant schuld te verlagen, zodat dat bedrag niet leidt tot een aanslag inkomstenbelasting.

Pas op met te hoge rekening courant verhoudingen en zorg voor een zo zakelijk als mogelijk ogende transactie. Wilt u hier meer over weten? Bel ons voor een afspraak.

Dat bleek onlangs opnieuw uit een uitspraak van het Hof Den Haag. Het Hof kende de erfenis toe aan de erfgenamen van de laatst overleden echtgenoot. Als er geen kinderen zijn en ook geen testament bepaalt de wet hoe de vererving plaatsvindt. De rechter moet zich terughoudend opstellen bij eventueel niet toepassen van het wettelijk erfrecht en mag dus niet zomaar bepalen dat de erfenis over de nabestaanden van beide echtgenoten verdeeld wordt.
Na het overlijden van de eerste echtgenoot is diens echtgenoot – als er geen testament is en geen kinderen zijn – erfgenaam en erft het deel van de overleden partner. Na het overlijden van de achtergebleven echtgenoot hebben daarom diens erfgenamen recht op de gehele erfenis.

Dat partners niet hebben nagedacht over het kort na elkaar overlijden en de juridische gevolgen daarvan, komt vaker voor. In het erfrecht gaat het om het beginsel van rechtszekerheid. Daarom is het volgens het Hof niet onaanvaardbaar dat het vermogen van de eerst overleden partner via de nalatenschap van de andere partner bij diens erfgenamen terecht komt.
Ons advies is om een testament te maken waarin u regelt naar wie de nalatenschap gaat als u als laatste van een stel of van een gezin komt te overlijden.

Wilt u meer weten over het opmaken van een testament? Bel ons voor het maken van een afspraak.

In het ene geval viel de uitspraak de goede kant op voor de ontvanger van de schenking, in het andere geval ging de vlieger niet op.

Het kan zijn dat u in afwachting van de eigen woning schenking door uw ouders alvast kosten maakt aan onderhoud of verbouwing en ook de facturen daarvan alvast betaalt. Om dan toch als ontvanger in aanmerking te kunnen komen voor de schenkingsvrijstelling, moet u aannemelijk kunnen maken dat u die kosten wilde financieren uit de te ontvangen schenking en dat die schenking ook daadwerkelijk aan u is overgemaakt. Het is dat kader van belang om aan te tonen op welke data relevante contacten hebben plaatsgevonden over de in het vooruitzicht gestelde schenking en de opdracht aan de aannemer.

U moet aannemelijk kunnen maken dat u bij ondertekening van de opdrachtbevestiging redelijkerwijs kon verwachten was dat u voor de onderhouds- of verbouwingskosten een schenking zou ontvangen. Als u dat niet kunt aantonen, komt u niet in aanmerking voor de vrijstelling.

Wilt u meer weten over de tijdelijk verruimde schenkingsvrijstelling eigen woning? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Aan de informatie op de website is nu toegevoegd dat burgers bij de gemeente om een internationaal uittreksel van de huwelijksakte kunnen vragen als zij hun in een huwelijk omgezette geregistreerd partnerschap in het buitenland willen bewijzen. Niet alle landen erkennen namelijk een huwelijk dat eerst een geregistreerd partnerschap was.

Andere landen kunnen de omzetting van geregistreerd partnerschap naar huwelijk zien aan de code die in het afschrift of uittreksel van de huwelijksakte is vermeld. Nederland kan andere staten niet dwingen om de omzetting te accepteren. Een passende oplossing voor burgers die hun huwelijk in het buitenland moeten bewijzen, is de afgifte van een internationaal uittreksel van de huwelijksakte.

Wilt u meer weten over het omzetten van geregistreerd partnerschap in een huwelijk? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Voor bewijs van het bestaan van de familiebanklening zijn onweerlegbare documenten nodig. U moet namelijk aannemelijk maken dat er sprake is van een lening die voldoet aan de voorwaarden voor kwalificatie als een eigenwoningschuld. Daarnaast moet u ook helder kunnen aantonen wat de omvang van die lening en de in verband daarmee betaalde rente is.

Bij een gewone hypothecaire banklening geeft de bank de rente aan de Belastingdienst door. Bij een familielening gebeurt dat niet. Om toch voor renteaftrek in de inkomstenbelasting in aanmerking te komen moet u aan verschillende informatieverplichtingen voldoen. Dat betreft informatie over:

• de datum van aangaan van de schuld;
• het startbedrag van de schuld;
• de maandelijkse rentevoet;
• de contractueel vastgelegde looptijd in maanden;
• de contractueel vastgelegde wijze van aflossing;
• de naam van het familielid/geldverstrekker, het adres en het BSN-nummer.

De Belastingdienst beoordeelt op basis daarvan of u in aanmerking komt voor renteaftrek mogelijk is. Aanvullend kan de Belastingdienst een kopie van de leningsovereenkomst opvragen.
Een voordeel kan zijn als u een deel bij een familiebank leent en het restantbedrag bij een reguliere bank. Dat scheelt u rente-opslag bij de bank.

Fiscaal zijn er ook gevolgen. De betaalde rente is aftrekbaar in box 1, de vordering van de uitlener in box 3, met mogelijk tariefvoordeel als resultaat. Ook de schenkingsvrijstelling van ouders naar kinderen kan hiermee worden benut.

Wilt u meer weten over een hypothecaire lening bij een familiebank? Bel ons voor een afspraak.