Bij herroeping van schenking is redelijkheid en billijkheid maatgevend

De afgelopen jaren hebben veel ouders gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een of meer van hun kinderen de belastingvrije € 100.000 te schenken voor aanschaf of verbouwing van hun huis. Net als in andere schenkingsakten is daarin meestal een herroepingsclausule opgenomen. Een beroep op een herroepingsclausule is wel aan regels van redelijkheid en billijkheid gebonden.

Kan een schenker een dergelijke schenking met een beroep op een herroepingsclausule bijvoorbeeld terugvorderen van de erfgenamen als de ontvanger binnen niet al te lange tijd na de schenking overlijdt? Dan zijn op grond van de wet diens echtgenote en zijn kinderen zijn rechtsopvolgers, met alle rechten en plichten die daarbij horen, ook die uit de schenkingsovereenkomst voortvloeien.

In een schenkingsovereenkomst gaat het bovendien een geldsom en niet om het leveren van een persoonlijke prestatie die niet door anderen uitgevoerd kan worden.

Een herroepingsclausule is geldig, behalve als gebruikmaking daarvan niet redelijk of billijk is. Als, zoals in het voorbeeld, als voorwaarde voor de schenking geldt dat het geld besteed wordt aan het verbouwen of verbeteren van het huis van de ontvanger, en als aan die voorwaarde is voldaan, is het niet redelijk en billijk om het geld terug te vragen.

Voor de schenker is het van belang om in de akte aan te geven waarom een herroepingsrecht is opgenomen, in welke situatie en hoe lang dit recht na de schenking kan worden ingeroepen. Daarmee is voor iedere betrokkene duidelijk of en wanneer er terugbetaald zou moeten worden.