Zo was er een man die in zijn testament, zonder achterlating van afstammelingen, zijn vriendin als enige erfgename benoemde. Zij waren samenwoners met een samenlevingscontract, waarin was voorzien in een wederzijds nabestaandenpensioen en een verblijvingsbeding voor de woning. Een jaar na het opmaken van het testament werd een zoon geboren. Het testament werd niet aangepast en jaren later overleed de man. De zoon kreeg een aanslag erfbelasting opgelegd, waarvan de hoogte was gebaseerd op de verkrijging van de gehele nalatenschap, minus de vrijstelling voor kinderen. De zoon vond dat zijn vader niet de bedoeling had zijn moeder uit te sluiten als erfgename.

Zowel de Rechtbank Den Haag als het Hof Den Haag stelde voorop dat bij beantwoording van de vraag wie erfgenaam is, gekeken moet worden naar de bewoordingen van het testament. In dit testament was de vriendin van de erflater aangewezen als erfgename indien er geen afstammelingen waren. Nu in het testament niet was bepaald dat zijn vriendin ook voor een deel gerechtigd was als er wel afstammelingen zouden zijn, was slechts de zoon aan te merken als erfgenaam.

Wilt u weten of uw testament nog ‘up-to-date’ is? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Als uw kinderen, met een dergelijke verklaring, niet aan uw wens tegemoet willen komen, dan is er niets wat hen daarvan weerhoudt. Zij kunnen daarmee niet gedwongen worden om die uitkeringen toch te doen. Echter, er is nog een – net zo belangrijk – argument om niet te volstaan met een verklaring of briefje.

Zowel ouders als kleinkinderen hebben ieder een vrijstelling voor de erfbelasting van € 20.148. Met een testament waarin u een legaat voor ieder van uw kleinkinderen opneemt, levert dit per saldo een behoorlijke belastingbesparing op. Zo kan er in 2016 bij overlijden maximaal€ 20.148 belastingvrij naar elk kind en kleinkind overgeheveld worden, wat per kleinkind een belastingbesparing inhoudt van ten minste € 2.015.

Zonder testament zouden de schenkingen aan de kleinkinderen, ter uitvoering van uw wens, dubbel worden belast door de fiscus. Immers, eerst betalen uw kinderen over dit bedrag als verkrijging uit uw nalatenschap, en vervolgens zal er door de kleinkinderen schenkbelasting verschuldigd zijn. Bij meer kleinkinderen kan het totaalbedrag dat naar de fiscus gaat, behoorlijk oplopen. U kunt één en ander goed regelen met een testament. De kosten daarvan wegen niet op tegen het belastingvoordeel dat u bereikt.

Wilt u meer weten over de mogelijkheden van een testament of het afwikkelen van een erfenis? Bel ons voor het maken van een afspraak.

In de nieuwe wet wordt het aantal gedragingen / handelingen waaruit nu nog zuivere aanvaarding voortvloeit, beperkt. Vanaf 1 september wordt een zuivere aanvaarding alleen veroorzaakt door handelingen die een benadeling van schuldeisers tot gevolg hebben. Denk aan het verkopen van goederen uit de nalatenschap.

De nieuwe wet voorziet ook in een regeling voor erfgenamen die al zuiver hebben aanvaard, maar naderhand tot de ontdekking komen dat er een onverwacht grote schuld in de erfenis zit die niet daaruit kan worden betaald. De erfgenaam kan dan door de kantonrechter worden gemachtigd om de erfenis alsnog beneficiair te aanvaarden. Een verzoek hiertoe moet binnen drie maanden na ontdekking van de schuld worden gedaan. Het zal niet eenvoudig zijn om deze mogelijkheid met succes te benutten. Elke erfgenaam heeft namelijk een onderzoeksplicht, hetgeen betekent dat hij of zij al het mogelijke moet hebben gedaan om er tijdig achter te komen of er sprake is van niet verwachte schulden.

Wilt u meer weten over het aanvaarden van een erfenis, het afwikkelen van een nalatenschap of het opstellen van een testament? Bel ons voor het maken van een afspraak

Deze vraag speelde nadat de nieuwe echtgenoot van de overleden aandeelhouder zonder overleg met de kinderen had besloten een deelneming van de BV te certificeren en een koopoptie op de certificaten te geven aan één van de erfgenamen, hun broer. De overige erfgenamen kwamen hier tegen in het geweer.

Zowel de ontbonden huwelijksgemeenschap, het testament als de afgifte van het legaat leiden tot de conclusie dat de nieuwe echtgenoot in de algemene vergadering van aandeelhouders alle stem- en winstrechten had. Dat werd gestaafd door de statuten van de BV.

Wel hebben de erfgenamen het recht om tijdens algemene vergaderingen het woord te voeren. Zij hebben ook een agenderingsrecht en recht op een afschrift van de jaarrekening. Tot slot hebben zij ook recht op informatie als waren zij volledig aandeelhouder. In deze zaak bleek dat de erfgenamen op de hoogte waren van het voornemen van de vruchtgebruiker om het bedrijf over te dragen aan hun broer. De vruchtgebruiker was ook bevoegd om dat te doen.

Voor de overige erfgenamen rest niet meer dan dat zij over dit besluit moeten worden geïnformeerd en dat zij hierover iets mogen zeggen in de algemene vergadering van aandeelhouders. Echter, duidelijk is in dit geval dat de vruchtgebruiker dergelijke besluiten kan nemen vanwege de door hem beoogde continuïteit van de onderneming.

Wilt u meer weten over het overdragen van ondernemingen in het algemeen, of waarvan de aandelen deel uitmaken van een erfenis in het bijzonder? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Niet ongebruikelijk is dat na een echtscheiding tussen partners – die tevens als vennoten samenwerken in een vof – een van beiden de onderneming voortzet. Dat gebeurt meestal in de vorm van een eenmanszaak. Wat nu als de onderneming na het uiteengaan van de vennoten nog een naheffingsaanslag van de fiscus ontvangt over een of meer jaren vóór de echtscheiding?

Het echtscheidingsconvenant kan mogelijk duidelijkheid verschaffen. In dit geval is bepaald dat de ondernemende ex-partner de schulden van de vof als eigen schulden zal betalen en dat fiscale claims tot een bepaalde datum voor elk van de partners voor de helft zullen worden betaald.

Geregeld en helder, zou je denken. Echter, het echtscheidingsconvenant bindt wel de ex-partners, maar niet een derde als bijvoorbeeld de Belastingdienst. Die stelde dan ook de niet-ondernemende ex-partner hoofdelijk aansprakelijk voor de schuld. De schulden waren ontstaan in de periode dat beide ex-partners nog vennoot waren. Hij ontkwam dan ook niet aan het voldoen van de claim.

Wilt u meer weten over aansprakelijkheid voor een onderneming na echtscheiding? Bel ons voor het maken van een afspraak.

De Rechtbank Noord-Nederland kreeg dit jaar een zaak op de rol waarin een gevolmachtigde gedurende meerdere jaren het volledige beheer over de financiën van de volmachtgever voerde. In die periode heeft de gevolmachtigde goed voor zichzelf en zijn familie gezorgd, althans met bedragen die hij van de bankrekeningen van de volmachtgever naar zijn eigen bankrekening overmaakte. Energie, onderhoud van de auto, vliegtickets en boodschappen werden met dat geld betaald. Giften aan de kinderen van de gevolmachtigde werden ook met geld van de volmachtgever gedaan.

Normaal gesproken is een dergelijke handelwijze strafbaar. Het zou alleen mogen als er sprake is van een in de volmacht omschreven recht om geld van de volmachtgever naar de eigen bankrekening over te maken. In dit geval mocht de gevolmachtigde wel beschikken over het vermogen van de volmachtgever, maar alleen als dat het belang van de volmachtgever dient. Bovendien was er in dit geval sprake van een opschortende voorwaarde. De gevolmachtigde mocht pas gebruik van de volmacht maken na een medische verklaring – door een arts – dat hij lichamelijk en/of geestelijk niet meer in staat zou zijn om de eigen rechten uit te oefenen en belangen te behartigen. De volmacht was daarmee beperkt tot gebruik om uitsluitend de belangen van de volmachtgever te behartigen.

Het doet niet ter zake of de gevolmachtigde de overboekingen beschouwt als tegenprestatie voor het verlenen van zorg aan de volmachtgever. Vooral niet omdat de wet verbiedt dat er naast een volmachtrelatie ook een andere relatie ontstaat, waarmee niet kan worden uitgesloten dat de belangen van beide partijen strijdig met elkaar kunnen zijn. Die strijdigheid was in deze zaak overduidelijk. Het levert de gevolmachtigde een gevangenisstraf op van 22 maanden!

Wil u meer weten over de strekking van volmachten? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Liefhebbers van een goed verhaal kunnen hun hart ophalen bij een onlangs gehouden zitting van de rechtbank Noord-Holland over een dergelijke zaak. Op de dag dat een vrouw de relatie met haar man verbreekt en intrekt bij haar nieuwe partner, haalt zij de gezamenlijke spaarrekening leeg. Drie manden later wordt het verzoekschrift tot echtscheiding ingediend en pas weer een jaar later is de echtscheiding uitgesproken.

De wettelijke regel is dat een partner die binnen zes maanden voor het starten van een echtscheidingsprocedure het (spaar)geld verspilt, de gemeenschap van goederen benadeeld. Vanuit dat oogpunt is het logisch dat de man de aangerichte schade vergoed wil hebben.

De vrouw vond in deze zaak dat zij tot de datum van indiening van het verzoekschrift tot echtscheiding wel degelijk over het gezamenlijke vermogen mocht beschikken. Van verspilling was volgens haar ook geen sprake omdat zij met het opgenomen geld een gezamenlijke schuld aan haar moeder afbetaald, meubels heeft gekocht en tijdelijk in het levensonderhoud van haar en haar kind heeft voorzien.

De vraag is of de rechtbank met de verklaring van de vrouw een rechtsgrond kon vaststellen die de geldopname en de besteding daarvan zou kunnen rechtvaardigen. Nee dus. De vrouw kon het bestaan en de opeisbaarheid van de lening bij haar moeder niet aantonen. Dat kon zij evenmin met de betaling daarvan aan haar moeder. Ook het verhaal over inrichting en levensonderhoud kon zij niet aantonen.

De rechtbank overwoog daarnaast nog dat de vrouw partneralimentatie en een uitkering voor het betalen van haar levensonderhoud ontving. De vrouw moest de helft van het opgenomen bedrag aan de man vergoeden.

Wilt u meer weten over wanneer geld en bezittingen wel of niet in de gemeenschap van goederen vallen? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Bijna zeventig procent van alle Nederlandse ondernemingen is een familiebedrijf en is goed voor vrijwel de helft van de werkgelegenheid. Meer dan de helft van het zogenaamde bruto binnenlands product is afkomstig uit familiebedrijven. Het belang voor de economie is daarmee wel duidelijk. Hoe kunt u zich wapenen tegen mislukking?

Bedrijfsopvolging in familiebedrijven is niet alleen een zakelijke kwestie, ook emoties en familiebelangen spelen een belangrijke rol. Op tijd beginnen is het devies van de onderzoekers. Notarissen hameren daar al decennia lang op. Vijf tot tien jaar zijn er nodig als u een voor alle partijen soepele overgang wilt realiseren met voldoende kansen voor de opvolger om met het bedrijf verder te kunnen en te kunnen blijven bestaan. Die tijd is bijvoorbeeld alleen al nodig voor de fiscale aspecten. Door tijdig te beginnen kunt u die lasten uitsmeren en zelfs enigszins beperken.

De onderzoekers concluderen dat een groeiend bedrijf in de eerste generatie met zicht op bedrijfsopvolging noodzakelijke investeringen in bijvoorbeeld IT vaak achterwege laat. De opvolger wordt dan geconfronteerd met veel “achterstallig onderhoud”. Dat kan voorkomen worden met goede en tijdige samenwerking tussen de verschillende generaties, met inschakeling van de op onderdelen noodzakelijke deskundigheid.

Vroeg plannen maken, blijven investeren, fiscaal en juridisch voorsorteren. Wie dat nalaat, loopt het risico om in de groep van zeven (op de tien) falende bedrijfsoverdrachten terecht te komen. Wilt u dat voorkomen? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Tot 1 januari 2003 moesten schenkingen en de eventueel bijbehorende uitsluitingsclausules in een notariële akte worden vastgelegd. Dat gold alleen niet voor contante schenkingen en – daaronder vallend – schenkingen via girale overboekingen.

Het Hof Arnhem-Leeuwarden kreeg eerder dit jaar wel een heel curieus geval onder ogen. Een schenking uit 1995 was niet vastgelegd in een notariële akte – dus ook geen uitsluitingsclausule – maar in de daarop volgende aangifte schenkbelasting werd de schenking opgevoerd met als toevoeging dat die onder een uitsluitingsclausule was gedaan. De wet is er helder over, na het doen van een gift kan geen uitsluitingsclausule meer worden bedongen. Een bij de schenkingsaangifte opgestelde uitsluitingsclausule is daarom ongeldig. De schenking valt daarmee in de gemeenschap van goederen en gaat voor de helft naar de ex-echtgenoot.

Wilt u meer weten over de uitsluitingsclausule bij schenkingen? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Het Hof boog zich over een zaak waarin het betreffende deel twee weken na het verstrijken van de zes maanden werd opgeëist. De achtergebleven echtgenote vond dat zij daarom ook niet tot uitkering hoefde over te gaan. Het Hof boog zich over de vraag of hier sprake is van een vervaltermijn of van een aansporingstermijn.

Bij de uitleg van een testament is niet alleen de grammaticale uitleg doorslaggevend. Ook de verhoudingen die iemand blijkbaar wilde regelen, wegen mee. Datzelfde geldt voor de omstandigheden waaronder het testament is gemaakt. Het Hof vindt dat een dergelijke clausule niet kan worden opgevat als een vervaltermijn. Althans als er niet met zoveel woorden is opgenomen dat de mogelijkheid tot opeisen vervalt als niet aan de gestelde termijn is voldaan. Het Hof ziet er veel meer een aansporing in om na het overlijden niet te lang te wachten met het opeisen van de vorderingen.

Van belang is dat in deze zaak nergens staat dat de mogelijkheid van opeising vervalt als de termijn wordt overschreden. Te meer omdat op andere plaatsen in het testament wel fatale termijnen als zodanig zijn vermeld.

Wilt u meer weten over het opnemen van aansporings- en vervaltermijnen in uw testament? Bel ons voor het maken van een afspraak.