Gevolgen huwelijkse voorwaarden voor de erfenis

U kunt huwelijkse voorwaarden maken zoals u wilt, maar als u ze niet daadwerkelijk naleeft komt u van een koude kermis thuis.

En … in de loop van de jaren verandert uw beider persoonlijke situatie. U koopt bijvoorbeeld een huis, start een bedrijf, krijgt misschien kinderen. Zorg er voor dat uw huwelijkse voorwaarden actueel blijven en bespreek ze bijvoorbeeld eens per vijf jaar vrijblijvend met ons.

Haal elk jaar de huwelijkse voorwaarden uit de kast en controleer samen of u alle afspraken voor dat jaar bent nagekomen. Als u slordig omgaat met uw huwelijkse voorwaarden heeft het aangaan daarvan weinig zin gehad. U loopt er behoorlijk wat risico mee. Neem vooral het verrekenbeding serieus. Heel vaak wordt gekozen voor het jaarlijks verrekenen van het overgespaarde inkomen (totaal gezamenlijk inkomen minus kosten van gezamenlijke huishouding).

Als u dit niet jaarlijks doet, kan de rechter er bij echtscheiding van uitgaan dat u samen eigenaar bent van het totale vermogen. Dus alsof u in gemeenschap van goederen bent getrouwd. De een kan dan aanspraak maken op de helft van bijvoorbeeld het bedrijf van de ander. Of op de helft van het aandeel in het familievermogen van de ander.

Gelukkig kunt u het verzuim op elk moment goedmaken, behalve bij het einde van de relatie (scheiden of overlijden).

  • Als er in uw huwelijkse voorwaarden een verrekenbeding staat, leef dat dan ook na.
  • Hebt u achterstand opgelopen bij de verrekening, maak dat dan in één keer goed met een onderlinge vaststellingsovereenkomst.
  • Bespreek dan ook alle financiële zaken en geef elkaar volledig inzage.
  • Hebt u een eenmanszaak, dan is het helemaal gevaarlijk om niet jaarlijks te verrekenen. Bij faillissement komt uw partner dan op de laatste plaats van schuldeisers.
  • Zorg er voor dat u eens per vijf, zes jaar uw huwelijkse voorwaarden in samenhang met uw testamenten opnieuw tegen het licht houdt. Omstandigheden kunnen zodanig veranderd zijn dat aanpassing nodig is (en geld oplevert).
  • De nog jonge Wet beperking wettelijke gemeenschap van goederen is een goede aanleiding om uw afspraken te herijken.


Nieuwe regels voor internationale huwelijken

Vanaf 29 januari 2019 gaat de nieuwe Verordening Huwelijksvermogensstelsels gelden. Deze verordening geeft nieuwe en duidelijke regels voor stellen die op of na die datum trouwen en bij wiens huwelijk internationale aspecten spelen, zoals verschillende nationaliteiten, wonen in een ander land dan het land van de nationaliteit, of als er bezittingen in een ander land gelegen zijn. Eenzelfde Verordening gaat gelden voor geregistreerd partnerschappen.

De grootste winst van de nieuwe verordening is dat echtgenoten zelf kunnen kiezen welk recht van toepassing is op hun huwelijkse voorwaarden. Door de nieuwe Verordening weten zij dan zeker dat de gemaakte huwelijkse voorwaarden in de achttien deelnemende Europese lidstaten worden geaccepteerd, te weten: België, Bulgarije, Cyprus, Tsjechië, Duitsland, Griekenland, Spanje, Frankrijk, Kroatië, Italië, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Slovenië, Finland, Zweden. Dit is een vooruitgang ten opzichte van het op dit moment geldende Haags Huwelijksvermogensverdrag 1978 dat slechts zekerheden gaf tussen Nederland, Frankrijk en Luxemburg. Door de nieuwe Verordening kan dus in veel meer gevallen dan vroeger voorkomen worden dat bij echtscheiding eerst uitgebreid geprocedeerd moet worden over het toepasselijke recht.

Bent u van plan om te gaan trouwen en spelen er bij u en uw aanstaande internationale aspecten, maak dan tijdig een afspraak op ons kantoor, want huwelijkse voorwaarden moeten voor de huwelijksdag gemaakt zijn!

Wat zijn huwelijkse voorwaarden?

Huwelijkse voorwaarden is een overeenkomst tussen mensen die trouwen of getrouwd zijn. Voor geregistreerde partners heten deze voorwaarden “partnerschapsvoorwaarden”. De juridische werking daarvan is gelijk aan die van huwelijkse voorwaarden. In huwelijkse voorwaarden wordt het recht op bezit en inkomen van beide partners vastgelegd.

Per 1 januari 2018 is de Wet beperking wettelijke gemeenschap van goederen in werking getreden. Dat betekent dat het eigen vermogen dat vóór de trouwdatum is opgebouwd én erfenissen en schenkingen buiten de gemeenschap valt. Hoe werkt deze wet en wat zijn de verschillen met de algehele gemeenschap van goederen en huwelijkse voorwaarden?

Algehele gemeenschap van goederen (tot 2018)

Wanneer stellen geen afspraken maken voor hun huwelijk of geregistreerd partnerschap geldt nu volgens de wet de algehele gemeenschap van goederen. Dat betekent dat alle bezittingen en schulden die voor en tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap zijn opgebouwd gezamenlijk eigendom zijn. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld een schenking, erfenis of (uw aandeel in) het familiehuisje. Na een scheiding moeten de partners al het geld en bezittingen in principe in tweeën verdelen. Hetzelfde geldt voor de schulden. Ook als u niet weet dat uw partner schulden heeft gemaakt, moet u daar toch aan meebetalen.

Beperkte gemeenschap van goederen (vanaf 2018)

Voor stellen die trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaan op of na 1 januari 2018 geldt automatisch de beperkte gemeenschap van goederen. Dat betekent dat alleen vermogen dat tijdens het huwelijk of het geregistreerde partnerschap is opgebouwd van u samen is. Bezittingen of schulden van voor het huwelijk vallen niet in de gezamenlijk boedel. Ook schenkingen, giften en erfenissen blijven persoonlijk bezit of ze nu voor of tijdens het huwelijk zijn ontvangen. Om te kunnen aantonen, bijvoorbeeld bij een echtscheiding of overlijden, dat bepaalde bezittingen uw persoonlijk eigendom zijn, is een goede administratie belangrijk. Zonder bewijs van eigendom worden persoonlijke spullen toch tot het gemeenschappelijk vermogen gerekend.
Voor schulden die ontstaan tijdens het huwelijk, ook als een van de partners hier niets van af weet, zijn volgens de nieuwe wet beide partners nog steeds aansprakelijk.

Huwelijkse voorwaarden en partnerschapsvoorwaarden

Wilt u tijdens uw huwelijk of geregistreerd partnerschap bezittingen of schulden apart houden? Dan gaat u naar de notaris voor het opstellen van huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden. Deze situatie verandert niet door de nieuwe wet.

U kunt na 1 januari 2018 ook nog steeds kiezen voor de algehele gemeenschap van goederen. Daarvoor kunt u ook bij de notaris terecht.

Huwelijkse voorwaarden worden door ons ingeschreven in het Huwelijksgoederenregister bij de rechtbank van het arrondissement (gebied) waar u getrouwd bent. Dat register is openbaar en kan door iedereen worden ingezien.

Met huwelijkse voorwaarden wijkt u dus af van de wet. U mag deze in principe invullen zoals u zelf wilt, zolang u maar niet tegen andere wettelijke regels ingaat. Dat heet “contractsvrijheid”. U kunt bijvoorbeeld niet van de regels van ‘gezinsbescherming’ afwijken. U hebt altijd toestemming van uw partner nodig om het gezamenlijke huis te verkopen of er een hypothecaire lening op af te sluiten. Ook kunt u zich niet onttrekken aan uw onderhoudsplicht ten opzichte van de ander.

Wat regelt u zoal in huwelijkse voorwaarden?

  1. Verdelingsregels voor inkomen en vermogen;
  2. Compensatie van bereidheid om kinderen te verzorgen en gedurende die tijd niet te (kunnen) werken.
  3. Bescherming van een eventuele onderneming van een van beiden tegen de gevolgen van echtscheiding of schulden van de andere partner.
  4. Afspraken over het delen van ouderdoms- en nabestaandenpensioen bij onverhoopte echtscheiding.
  5. Verzorging van de overblijvende partner in geval van overlijden.
  6. Huwelijkse voorwaarden worden aangegaan voor heel veel jaren. Daarom wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de mogelijk veranderende omstandigheden in de loop der jaren.


Checklist huwelijkse voorwaarden

Waar moet u op letten als u gaat trouwen?

  1. Wel / niet / gedeeltelijk delen van beider vermogens op het moment van trouwen.
  2. Wel / niet gedeeltelijk delen van toekomstige schenkingen en erfenissen.
  3. Wel / niet / gedeeltelijk delen van inkomsten.
  4. Wat wordt de verdeling van de kosten van de huishouding.
  5. Veilig stellen van het belang van de onderneming.
  6. Regeling treffen voor eventuele beperking van inkomensverrekening bij bedrijfsverliezen en/of compensatie van bedrijfsverliezen voordat verrekening plaatsvindt.
  7. Regeling voor het huis en de financiering daarvan.
  8. Afwikkeling bij eventuele echtscheiding.
  9. In kaart brengen van de gevolgen van overlijden van één van beiden, eventueel noodzaak om testament te maken.
  10. In kaart brengen van de gevolgen voor beider pensioenen.
  11. Vaststellen hoe bij het afsluiten van levensverzekeringen de betaling van de premie wordt geregeld.


Chinese muur tussen privé en bedrijf

Een ondernemer is ook maar een mens. Met een privéleven, een relatie, een gezin. En juist die privésfeer wilt u als ondernemer onder geen omstandigheden in gevaar brengen.

Maar al te vaak blijkt dat hierover niet of niet goed is nagedacht in de periode voordat de dag van plechtigheden voor huwelijk of geregistreerd partnerschap aanbreekt. Ons advies: met op uw maat gemaakte huwelijkse- of partnerschapvoorwaarden bouwt u een juridische “Chinese muur” tussen uw privé en zakelijke rechtspositie.

In de privésfeer wilt u zo min mogelijk risico’s lopen en uw huishouding en vaste lasten zonder problemen kunnen betalen. Risico’s loopt u al genoeg in uw onderneming, recessies laten er veel voorbeelden van zien. Zorg dat die risico’s nooit gevolgen kunnen hebben voor uw privévermogen (bezittingen in geld en goed). Huwelijkse voorwaarden zijn daar het goede vehikel voor.

Een paar voorbeelden van vervelende situaties die u graag wilt voorkomen.

  1. Schulden van de onderneming. U kunt het zo regelen dat u privé niet aangesproken kunt worden voor de schulden in uw onderneming. Uw huis en privé vermogen blijven bij een eventueel faillissement buiten schot.
  2. Meerdere compagnons in de onderneming. Als uw compagnon privé failliet gaat, overlijdt of met echtscheiding te maken krijgt, wit u daar in uw onderneming geen nadelige financiële gevolgen van ondervinden. En u wilt ook niet dat de erfgenamen zich ineens met de bedrijfsvoering kunnen gaan bemoeien. Ook wilt u voorkomen dat uw onderneming en u beiden privé nadelige gevolgen ondervindt als het misgaat met de samenwerking met uw compagnon(s). Naast uw eigen huwelijkse voorwaarden hebt u daarom ook een aandeelhoudersovereenkomst nodig. Daarin maakt u onder meer afspraken over de waardering en de betaling van aandelen bij uittreden, arbeidsongeschiktheid en dergelijke.
  3. Ziekte en arbeidsongeschiktheid. Wat moet er gebeuren als u voor langere tijd uw bedrijf niet kunt uitoefenen door ziekte of arbeidsongeschiktheid? En wat heeft dat privé voor consequenties?
  4. Bedrijfsverliezen. In huwelijkse voorwaarden kunt u bepalingen opnemen waarmee u ingeval van bedrijfsverliezen de inkomensverrekening beperkt. Of bepalingen over compensatie van bedrijfsverliezen voordat inkomensverrekening plaatsvindt.
  5. Overlijden. Ook in uw omgeving zal het gebeuren. Mensen die plotseling overlijden terwijl ze nog volop in het dagelijkse leven staan. Het zal u maar gebeuren. En als u dan enig ondernemer of aandeelhouder bent, hoe moet het dan verder met het bedrijf? En wat moeten uw erfgenamen dan wel en niet kunnen doen? Ook hierover legt u afspraken vast, niet alleen in uw huwelijkse voorwaarden maar ook in uw testament.
  6. Echtscheiding. Natuurlijk, u gaat geen relatie met elkaar aan in de veronderstelling dat u ooit gaat scheiden. Juist om dat u het nu goed met elkaar kunt vinden, regelt u de gevolgen van onverhoopte echtscheiding nu. U voorkomt daarmee niet alleen eindeloze (juridische en emotionele) gevechten, u voorkomt ook schade voor uw partner en voor uw onderneming. Voorkom dat einde huwelijk ook einde zaak wordt.
  7. Pensioenverevening. De wet verplicht u om bij echtscheiding het tot dan toe opgebouwde pensioen bij uitkering fifty/fifty te verdelen. Het kan zelfs zijn dat u de helft van het pensioen direct moet afstorten. Dat is niet zo’n probleem als uw pensioen is ondergebracht bij een verzekeraar. Hebt u het in eigen beheer, dan kan dat gevaarlijk zijn voor de continuïteit van uw bedrijf.


Waarom huwelijkse voorwaarden?

Tien redenen om huwelijkse voorwaarden op te maken.

  1. Vaststelling van de verdeling van inkomen en vermogen bij aanvang van je huwelijk.
  2. Afspraken over de compensatie van bereidheid van de ene partner om kinderen te verzorgen en gedurende die tijd niet te (kunnen) werken.
  3. Bescherming van een eventuele onderneming van een van beiden tegen de gevolgen van echtscheiding of schulden van de andere partner.
  4. Bescherming van het vermogen van de ene partner tegen schulden van de onderneming van de andere partner.
  5. Bescherming van uw vermogen tegen de gevolgen van gedragingen van uw partner.
  6. Afspraken over het delen van ouderdoms- en nabestaandenpensioen bij onverhoopte echtscheiding.
  7. Verzorging van de overblijvende partner in geval van overlijden.
  8. Bescherming van uw vermogen (of voor u belangrijke spullen) tegen aanspraken van uw partner bij eventuele echtscheiding.
  9. Voorkomen van deling van inkomen, schenkingen of erfenissen.
  10. Omdat u in principe alles kunt regelen zoals u het wilt hebben.