Het is van alle tijden dat er geschillen spelen rond de erfgrens tussen naburige percelen.TV programma’s als “De Rijdende Rechter” staan er bol van. Een recent voorbeeld is een huiseigenaar die een stuk grond – dat door de vorige huis was geannexeerd, ook formeel in eigendom wil krijgen. Volgens het Kadaster behoort het betreffende stuk grond tot het kadastrale perceel van de buurman.

De huiseigenaar legde een claim neer bij de buurman dat het stuk grond door verjaring aan hem toebehoort. De buurman betwist dat. Mocht er toch sprake zijn van verjaring, dan eist de buurman dat de grond aan hem moet overdragen omdat deze onrechtmatig in het bezit van de huiseigenaar zou zijn gekomen..

De Rechtbank buigt zich over deze kwestie en is van mening dat het stuk grond in 1968 in bezit is genomen door de rechtsvoorgangers van de huiseigenaar en dat er sinds die tijd sprake is geweest van ongestoord bezit van de grond door de huiseigenaar en zijn rechtsvoorgangers. Daardoor is het bezit door de buurman teniet gegaan. Het stuk grond is bovendien door de afbakening met paaltjes en draad sinds 1968 feitelijk afgescheiden geweest van het perceel van de buurman en is feitelijk/kennelijk deel gaan uitmaken van het perceel van de huiseigenaar. Vast staat ook dat het stuk grond na de plaatsing van de paaltjes met draad en later door een betonnen schutting, slechts te bereiken was vanaf het perceel van de huiseigenaar en dat het perceel alleen door de huiseigenaar en zijn rechtsvoorgangers is gebruikt.

Daarmee is volgens de Rechtbank sinds 1968 sprake van een voortdurend en onafgebroken, ongestoord, openbaar en niet dubbelzinnig bezit van het stuk grond door de huiseigenaar en zijn rechtsvoorgangers.

Gesteld noch gebleken is dat het stuk grond bij notariële akte aan de rechtsvoorgangers van de huiseigenaar is overgedragen, zodat geen sprake was van een wettige titel van overdracht van het stuk grond. Dit brengt met zich dat onder het oud Burgerlijk Wetboek alleen sprake kan zijn van verkrijgende verjaring door bezit te goeder trouw dan wel van bevrijdende verjaring gedurende een termijn van 30 jaar (volgens vaste jurisprudentie). De termijn zou daarmee in 1998 al zijn verstreken ware het niet dat met de Overgangswet Nieuw Burgerlijk Wetboek de sindsdien geldende termijn van 20 jaar van toepassing is. Deze termijn was reeds verstreken. Op grond van voornoemde artikelen is het recht op terugvordering door de buurman van het stuk grond op 1 januari 1993 al verjaard en is de eigendom van het stuk grond op dat moment door de rechtsvoorgangers van de huiseigenaar verkregen.

Ook de subsidiaire vordering van de buurman dat de huiseigenaar het stuk grond aan hem moet teruggeven wordt door de Rechtbank van tafel geveegd omdat de huiseigenaar niet degene is geweest die de grond onrechtmatig in bezit heeft genomen. Hij heeft weliswaar een onrechtmatige toestand in stand gehouden, maar dit levert naar het oordeel van de Rechtbank op zichzelf niet een onrechtmatige daad tegenover de buurman op.

Had de buurman eerder bij een notaris zijn licht opgestoken dan had de verjaring kunnen worden gestuit en had hij zijn grond met succes terug kunnen vorderen. Speelt bij u een dergelijk geval, laat het er dan niet bij zitten want voor dat u het weet bent u een stuk grond armer. Bel ons voor het maken van een afspraak.

Niemand kan gedwongen worden om een erfenis te aanvaarden, maar minderjarigen kunnen wel gedwongen zijn om een nalatenschap beneficiair te aanvaarden. Kiest u er voor om een nalatenschap te aanvaarden dan kan dat zuiver of beneficiair. Bij beneficiaire aanvaarding wordt u niet aansprakelijk voor schulden van de nalatenschap, maar kunt u nog wel het risico lopen om vereffeningskosten van de nalatenschap te moeten betalen! Hoe kan dat dan?

Zuiver aanvaarden

Als u een erfenis zuiver aanvaardt, dan verkrijgt u alle goederen en schulden van de overleden persoon. Het zuiver aanvaarden kan op een formele manier, bijvoorbeeld door een verklaring van zuivere aanvaarding af te leggen bij de griffie van de rechtbank. Dit hoeft echter niet zo formeel. Het kan ook voortvloeien uit feitelijk handelen. Als u als erfgenaam bijvoorbeeld bezittingen van een overleden persoon verkoopt of verdeelt, dan heeft u ook volgens de wet de erfenis zuiver aanvaard. Dat is ook het geval als u openstaande rekeningen betaalt. Door zuiver te aanvaarden wordt u niet alleen gerechtigd tot bezittingen van de overledene, maar wordt u ook aansprakelijk voor al diens schulden. Zelfs als die schulden bij elkaar meer bedragen dan de bezittingen en de nalatenschap negatief blijkt te zijn. In dat geval moet u met uw eigen vermogen de overgebleven schulden betalen. Er is een uitzondering voor gevallen waarin u na zuivere aanvaarding wordt geconfronteerd met een onverwachte schuld.

Beneficiair aanvaarden

Als u een erfenis beneficiair aanvaardt, bent u niet aansprakelijk voor de schulden van de overleden persoon. Ook niet als u zelf vermogen heeft. Maar u mag ook niets van de bezittingen hebben totdat zeker is dat alle schulden zijn betaald. Een nalatenschap kan enkel beneficiair worden aanvaard met een daarvoor af te leggen verklaring bij de rechtbank. Namens een minderjarige erfgenaam of een andere erfgenaam die niet het vrije beheer over zijn vermogen heeft, mag een nalatenschap niet zuiver worden aanvaard maar beneficiair worden aanvaard. Enkel met machtiging van de rechter zou diens wettelijk vertegenwoordiger ook een nalatenschap mogen verwerpen.

Verwerpen

Een erfenis kan ook worden geweigerd. In dat geval moet u de nalatenschap verwerpen en bent u niet verantwoordelijk voor de nalatenschap en niet betrokken bij de afwikkeling ervan. U ontvangt niets, maar u bent ook niet aansprakelijk voor schulden.

Aanvaarden of verwerpen?

Is de keuze maken voor beneficiair aanvaarden altijd beter dan verwerpen? In een rechtszaak had een overleden vader bij testament zijn beide dochters als erfgenamen benoemd. Bij erflaters overlijden was een van beide dochters nog minderjarig. Na vaders overlijden werd door de beide dochters de nalatenschap beneficiair aanvaard. De notaris was opdracht gegeven om op te treden als boedelnotaris. De wettelijk voorgeschreven afwikkeling (vereffening) van de nalatenschap werd vervolgens opgeheven. De kosten van vereffening bedroegen € 17.502. De notaris kon zijn vordering op de nalatenschap bij gebrek aan baten niet innen.

Later bleek dat de overledene twee gerichte lijfrenteverzekeringen had afgesloten. De jongste dochter was daarvan enig begunstigde voor de bij overlijden verzekerde kapitalen van in totaal € 41.765. Zij ontving daarvan later iedere drie maanden een netto nabestaandenlijfrente-uitkering van € 453.

De notaris stelde dat de lijfrente kwalificeerde als (quasi)legaat waardoor de uitkeringen in de vereffening moesten worden betrokken. De betreffende dochter was het daarmee niet eens en stelde dat haar begunstiging gezien moest worden als het voldoen aan een natuurlijke verbintenis dan wel onderhoudsverplichting van haar vader. Omdat zij er niet in slaagde dat voldoende aannemelijk te maken, werd de notaris door de rechtbank en later ook door het hof in het gelijk gesteld.

De jongste dochter had door aanvaarding van de begunstiging van de lijfrenteverzekering een direct vorderingsrecht op de verzekeraar verkregen. Zij verkreeg dit recht niet via de nalatenschap van haar vader. Dit staat bekend als de ‘leer van het zelfstandig recht’. Toch werd de lijfrente dus alsnog in de afwikkeling van de nalatenschap van haar overleden vader betrokken. Dat heeft te maken met een regeling in het erfrecht waarbij de verkrijging van de lijfrente gelijk gesteld wordt met de verkrijging van een legaat. Die regeling is niet van toepassing als er sprake is van een (natuurlijke) verbintenis anders dan uit schenking. Op die uitzondering beroept de dochter zich in dit geval dus zonder resultaat.

Als minderjarige kinderen erven, dan is zuivere aanvaarding uitgesloten en kan alleen verworpen worden met machtiging van de kantonrechter. Wordt er niet binnen drie maanden verworpen, dan gaat de wet uit van beneficiaire aanvaarding. In dit geval pakte de beneficiaire aanvaarding per saldo financieel niet goed uit.

Conclusie

Als de betreffende dochter meerderjarig was geweest en de erfenis had verworpen, dan waren de vereffeningskosten niet gemaakt en had de dochter haar lijfrente niet hoeven te gebruiken voor betaling van de notaris!

Wil u meer weten over het al dan niet aanvaarden van een nalatenschap? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Het niet in rekening brengen van rente op een lening van de dga (directeur grootaandeelhouder) uit een BV is verkapte uitdeling. Dat blijkt uit een uitspraak van de rechter.

Het is niet ongebruikelijk dat dga’s een rekening-courant verhouding hebben met hun BV. Integendeel, dat komt in hoge mate voor. Normaal gesproken lost de dga daar op af en betaalt de overeengekomen rente. Die rente moet overigens wel zakelijk zijn. Als geen rentevergoeding wordt afgesproken riskeert de dga een naheffing van de fiscus in de vorm van dividendbelasting. De fiscus beoordeelt niet-betaalde rente meestal terecht als een uitdeling. Dat is bijvoorbeeld het geval als het verschil tussen de feitelijk bedongen rente en de rente die in zakelijke verhoudingen tussen derden zou zijn overeengekomen zo groot is, dat zowel de BV als de dga zich daarvan bewust moeten zijn.

Wilt u meer weten over de mogelijkheden en risico’s van een rekening-courantverhouding tussen u en uw BV? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Een zieke vennoot in uw maatschap of firma is een persoonlijk drama voor betrokkene, maar ook een risico voor uw onderneming. Wat kunt u ter voorkoming daarvan regelen in de samenwerkingsovereenkomst, bijvoorbeeld over winstrechten? Zonder overeenkomst en sluitende regeling bij ziekte kan de continuïteit van uw organisatie in het gedrang komen.

De wet regelt maar weinig voor personenvennootschappen als vennootschap onder firma (vof) en maatschap. Zo is er iets geregeld voor situaties waarin een vennoot ziek wordt. Dergelijke regelingen moeten vennoten zelf onderling vaststellen en vastleggen, bijvoorbeeld in een vennootschaps- of maatschapsovereenkomst. Bij schriftelijk vastgelegde overeenkomsten kan er achteraf geen discussie ontstaan over afspraken, in tegenstelling tot mondelinge afspraken.

Juridische hulp bij opstellen contract

Ondernemers vallen buiten werknemersverzekeringen. Wilt u dat ondervangen, moet u zelf een verzekering afsluiten voor situaties waarin u als vennoot uw werk niet kunt doen. Echter, als het u of uw vennoot gedurende langere tijd treft, kan ook uw bedrijf de nadelen daarvan ondervinden en in problemen komen. Wij kunnen u helpen om heldere afspraken juridisch sluitend vast te leggen in uw samenwerkingsovereenkomsten. Wat moet daarin zoal geregeld worden?

1. Wel of niet doorbetalen van de zieke vennoot gedurende zijn of haar ziekteperiode.
2. Voor wiens rekening eventuele doorbetaling komt.
3. Moet de zieke vennoot worden waargenomen (vaak in maatschappen)? Wie betaalt dat en in welke mate wordt dit verrekend met het winstaandeel van de zieke vennoot?
4. Het al dan niet hebben van recht van de zieke vennoot op zijn of haar winstaandeel – of een gedeelte daarvan – gedurende de ziekteperiode
5. Het al dan niet verplichten van elkaar zich tegen arbeidsongeschiktheid te verzekeren. In welke mate moet de arbeidsongeschiktheidsuitkering met het winstaandeel worden verreken?.
6. Of en zo ja na welke periode (aantal maanden of jaren) ziekte de vennootschap of maatschap wordt opgeheven.

Kom in actie

Dit zijn belangrijke vragen bij het opstellen van een samenwerkingscontract. Wij kunnen uw afspraken juridisch invullen en zorgen dat u problemen in de toekomst zoveel mogelijk voorkomt. Wilt u hier meer over weten? Bel ons voor het maken van een afspraak.

In de registers van het Kadaster staan 260.000 overledenen nog als rechthebbende van een huis. Dat leidt er toe dat nabestaanden problemen ondervinden als zij het huis erven en willen verkopen. De verkoop kan dan vertraging oplopen of zelfs niet doorgaan. Met een verklaring van erfrecht kunt u dat ongemak voorkomen. Wacht daar niet mee tot het te laat is.

In de registers van het Kadaster staat wie welk recht heeft op een registergoed, zoals een huis. De registratie kan alleen worden aangepast met inschrijving van een officieel stuk. Als een of meer erfgenamen niet als rechthebbende bij het Kadaster worden geregistreerd, blijft de overledene als eigenaar geregistreerd.

Ook het verstrekken van hypotheken wordt in dergelijke situaties moeilijk. De bank verstrekt alleen hypotheek aan geregistreerde rechthebbenden. Voor de overheid is de situatie ook ongunstig, Zij kunnen op deze manier niet de juiste mensen aanspreken en missen forse bedragen aan heffingen. Het ultieme gevolg kan ook zijn dat criminelen voordeel putten uit deze onduidelijke situatie.

Verklaring van erfrecht

Met een verklaring van erfrecht kan bij een overlijden meteen de juiste erfgenaam worden geregistreerd. Lang wachten met het regelen van een verklaring van erfrecht vergroot de kans dat u meer kosten tegemoet kunt zien omdat er dan uitgebreider erfgenamenonderzoek nodig is. Notarissen hebben de ervaring dat het achterhalen van erfgenamen lang kan duren, vooral als er geen testament is. Een erfenis versnipperd over tientallen familieleden, of als erfgenamen zijn overleden, levert veel extra werk op.

Wees er tijdig bij met het aanvragen van een verklaring van erfrecht. Hoe eerder u dat doet, hoe voordeliger dat voor u uitpakt. Bel ons gerust voor het maken van een afspraak.

Veel ondernemers zijn in het Handelsregister opgenomen met weergave van hun bezoekadres. In veel gevallen is dat hetzelfde adres als het huisadres. Is dat bij het geval, dan kunt u bij de Kamer van Koophandel een verzoek indienen om uw gegevens af te schermen.

In de media zijn de afgelopen maanden vele voorbeelden van ongewenst bezoek aan huis voorbij gekomen. Dat is een van de redenen voor de Kamer van Koophandel om vooruit te lopen op nieuwe wetgeving vanuit het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en u nu al de mogelijkheid te De KvK hanteert twee vormen van dreiging, namelijk (1) waarschijnlijke dreiging en (2) dreiging die afscherming noodzakelijk maakt.

In het eerste geval – waarschijnlijke dreiging – komt de dreiging voort uit bijvoorbeeld de uitoefening van uw beroep en is er een kans dat dreiging er kan komen. U kunt dan om afscherming van het bezoekadres verzoeken als dit gelijk is aan het woonadres.

In het tweede geval – dreiging die afscherming noodzakelijk maakt – is er specifieke informatie dat er iets kan of staat te gebeuren dat afscherming van één of meer personen noodzakelijk maakt. U kunt dan namens de onderneming of rechtspersoon om afscherming van het adres vragen, ook als het bezoekadres niet gelijk is aan het woonadres. Zodra u uw verzoek heeft ingediend wordt uw inschrijving geblokkeerd totdat het verzoek tot afscherming is afgehandeld.

Het verzoek voor afscherming kunt u indienen via afschermenadres@kvk.nl.

Zodra een bezoekadres is afgeschermd is dit niet meer voor iedereen zichtbaar. Het blijft dan uitsluitende zichtbaar voor medewerkers van bestuursorganen, advocaten, notarissen en deurwaarders die hiervoor een autorisatie hebben.

Wilt u meer weten over inschrijving van uw onderneming in het Handelsregister en afscherming van uw persoonlijke gegevens? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Omdat het aantal niet-geregistreerde UBO’s groter is dan beraamd, geeft het bureau voorrang aan handhaving op die juridische entiteiten waar de risico’s op witwassen en financieren van terrorisme het hoogst zijn. Dit laten de ministers van Financiën, Justitie en Veiligheid en Economische Zaken en Klimaat weten in een Kamerbrief.

Dat neemt – volgens Sigrid Kaag, minister van Financiën – niet weg dat de overige registratieplichtige juridische entiteiten ook opgave moeten doen. Deze zijn niet vrijgesteld van handhaving en op deze juridische entiteiten zal steekproefsgewijs gehandhaafd worden. U kunt dit risico elimineren. Voor registratie moet u een aantal documenten aanleveren, wij maken deze samen met u gereed zodat registratie vlekkeloos en snel kan plaatsvinden.

Status vulling

Op 27 maart 2022 waren van 673.963 juridische entiteiten de UBO’s geregistreerd in het UBO-register. Dat betreft ongeveer 37,7 procent van het totaal aantal registratieplichtige juridische entiteiten. De werkvoorraad van de Kamer van Koophandel is hierin nog niet meegeteld. De totale werkvoorraad was op 1 april 2022 ongeveer 400.000. De verwachting is dat hierdoor het registratiepercentage zal oplopen tot 59 procent.

Effectief middel

Op 27 september 2020 is het UBO-register in werking getreden. In dat register worden van vennootschappen en andere juridische entiteiten als stichtingen en verenigingen (maar niet van verenigingen van eigenaars) de ‘uiteindelijk belanghebbenden’ (ultimate beneficial owners, UBO’s) geregistreerd. Volgens Kaag groeit het UBO-register uit tot een veelgebruikt en effectief middel. Tot en met februari dit jaar zijn in totaal 465.267 uittreksels opgevraagd. Dit is exclusief de raadplegingen door bevoegde autoriteiten, die op andere wijze het UBO-register kunnen benaderen.

In een tijd waarin een nieuwe relatie, bijvoorbeeld na overlijden van de eerste partner, alom voorkomt, zien notarissen ook in toenemende mate voorstellen van betrokkenen voor levenstestamenten waarin de nieuwe partner als gevolmachtigde worden aangewezen als zich en situatie voordoet waarin de opsteller van het levenstestament niet meer in staat is zelf beslissingen te nemen. In het merendeel van de gevallen gaat dit goed, maar te vaak blijkt er ook misbruik te worden gemaakt. Bijvoorbeeld als de gevolmachtigde vriend of vriendin uw huis zou verkopen, schenkingen of allerlei aankopen vanaf uw bankrekening zou doen aan zichzelf.

De rechter zal uiteindelijk altijd nagaan of betrokkene transparant heeft gehandeld en de belangen van de volmachtgever goed heeft behartigd. Als de rechter tot de conclusie komt dat uw gevolmachtigde dat niet heeft gedaan, zal hij of zij een bewindvoerder benoemen en het levenstestament terzijde schuiven. Om een bewindvoerder te benoemen volgt de rechter duidelijke regels. Hij volgt uw uitdrukkelijke voorkeur, behalve als er gegronde redenen zijn om daarvan af te wijken. Als u in uw levenstestament uitdrukkelijk voorkeur hebt uitgesproken voor uw partner maar hij of zij aantoonbaar uw belangen niet goed behartigt, zal hij iemand anders als bewindvoerder benoemen.

Benoeming van een bewindvoerder ondanks het bestaan van een levenstestament kan ook voorkomen als bijvoorbeeld meerdere kinderen als gevolmachtigde zijn benoemd, maar met elkaar van mening verschillen over uitvoering van concrete onderdelen.

Om te voorkomen dat uw gevolmachtigden in een dergelijk lastig parket komen, kunnen wij u helpen om dergelijke kwesties in de redactie van uw levenstestament te voorkomen. Wilt u hier meer over weten? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Per 27 maart 2022 – de deadline voor UBO-registraties – bleek het merendeel van de UBO’s (ultimate beneficial owner, ofwel de uiteindelijk belanghebbende achter een rechtspersoon) nog niet geregistreerd te zijn. Voor de Tweede Kamer was dit aanleiding om in het debat over de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering het kabinet per motie te vragen om geen boetes of taakstraffen op te leggen zolang het Europese Hof van Justitie geen uitspraak heeft gedaan over de publieke toegankelijkheid van gegevens in het UBO-register.

In de tussenliggende periode wil de Kamer dat het kabinet alleen handhaaft op basis van duidelijk kenbare risico’s voor witwassen of andere strafbare activiteiten.

Niet alleen de beperkte aantallen registraties waren voor de Kamer aanleiding tot de motie. Ook de zorgen bij ondernemers over de privacy van gezins- en familieleden waren hierin een belangrijke factor. van gegevens in het UBO-register. Dit kan leiden tot noodzakelijke wetswijzigingen.

Wilt u meer weten over UBO-registratie en de risico’s die u loopt als u deze verplichting niet nakomt? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Twee procent of acht procent overdrachtsbelasting. Het verschil kan aanzienlijk zijn en is voor kopers soms aanleiding om alles uit de kast te trekken om in aanmerking te komen voor het lage tarief. Bijvoorbeeld een poging om een gelijktijdig met de woning gekocht stuk grasland als “aanhorigheid” te laten kwalificeren. Dat zou zes procent overdrachtsbelasting schelen over die grond. Starters zouden nog meer voordeel hebben, omdat zij 0% overdrachtsbelasting verschuldigd zijn.

Van aanhorigheid is sprake als de grond op het moment van koop naar objectieve maatstaven tot de woning behoort, daarbij in gebruik is en daaraan dienstbaar is. Dat geldt ook als er sprake is van aanhorigheden die tot de woning gaan behoren. Het doet niet ter zake of de koper bij de koop de bedoeling heeft om de betreffende grond als aanhorigheid te gaan inrichten of gebruiken. Ook trucs als het verwijderen van afscheiding tussen de woning en het perceel grasland gaat niet werken. Daarmee is het grasland nog niet per definitie dienstbaar aan de woning.

Wilt u meer weten over aanhorigheden en de overdrachtsbelasting? Bel ons voor het maken van een afspraak.