Dat betekent dat de verhuurder bij verkoopplannen eerst het pand aan de huurder moet aanbieden. In dergelijke overeenkomsten is opgenomen dat dit voorkeursrecht ook geldt bij rechtshandelingen die hetzelfde gevolg hebben als verkoop. In geval van aandelenoverdracht blijkt dat toch iets anders te liggen. Dat bleek onlangs in ee situatie waarin de aandelen van en holding – de moedermaatschappij van de verhuurder – waren overgedragen op een derde partij. De vraag is dan of de huurder dan een beroep kan doen op het in de huurovereenkomsten vastgelegde voorkeursrecht.

Bij de beantwoording van die vraag is het belangrijk of er bij de totstandkoming van de huurovereenkomst – een commerciële transactie tussen professionele partijen – wel of geen juridisch deskundigen betrokken waren. Als dat wel zo is, kent de rechter een groot belang toe aan de taalkundige betekenis van de gekozen teksten.
In deze specifieke casus trok de huurder aan het kortste eind. Dat betekent niet dat in dergelijke gevallen de huurder altijd in het nadeel is. Het eindresultaat hangt af van de gekozen bewoordingen in de overeenkomst en de omschrijving van alle mogelijke situaties waarin het voorkeursrecht wel of niet zou moeten gelden.

Wilt u meer weten over voorkeursrecht van koop in huurovereenkomsten? Bel ons voor het maken van en afspraak.

De kinderen krijgen nog niets in handen, zij krijgen een vordering op de langstlevende ouder. Die vordering kan pas worden geïnd na overlijden van de tweede ouder. Intussen mag die ouder vrijelijk beschikken over het gehele vermogen. Voordeel voor de kinderen is dat de langstlevende ouder ook alle erfbelasting moet betalen.

Meestal loopt dat verbruiken van het gehele vermogen door de langstlevende ouder niet zo’n vaart. Het vermogen zit dan voor een deel vast in stenen, in een huis. Hoe kan het wel? Bijvoorbeeld als de ouder het huis verkoopt en terughuurt. De kinderen hebben dan al gauw het nakijken. Een beroep op de rechter om een dergelijke transactie ongedaan te maken is qua uitkomst heel onzeker. De ouder staat in veel gevallen erg sterk.

Wilt u dit voorkomen, maak dan een testament op. Daarin kunt u regelen dat de kinderen in bepaalde situaties hun erfdeel kunnen opeisen of toestemming moeten geven voor bepaalde transacties. Als er geen testament is, kan de achterblijvende ouder binnen drie maanden na het overlijden bij de notaris een afwijkende regeling treffen door bijvoorbeeld de wettelijke verdeling ongedaan te maken en daarmee de verdeling onder de kinderen toch anders te regelen. De achterblijvende ouder heeft in dat geval ruimte om het anders te regelen.

Wilt u meer weten over de voor- en nadelen van een keuze voor wettelijke verdeling of testament in uw geval? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Notarissen krijgen nu beperkt toegang tot het UBO-register. In het UBO-register (UBO staat voor: Ultimate Beneficial Owner) wordt aangetekend wie de uiteindelijk belanghebbenden zijn in een onderneming.
Notarissen zijn wel een van de poortwachters van het financiële stelsel en hebben een belangrijke rol bij het signaleren en voorkomen van financieel-economische criminaliteit, zoals witwassen.
Het voorstel voor het UBO-register ligt nu bij de Eerste Kamer. Het register gaat naar verwachting in het voorjaar van 2020 van start. De gegevens naam, geboortemaand, geboortejaar, woonstaat, nationaliteit en aard en omvang van het economische belang zijn door iedereen in te zien. Voor notarissen zijn alleen deze openbare gegevens beschikbaar. Om aan hun Wwft-verplichtingen te voldoen, moeten zij zelf aanvullende informatie verzamelen, aldus de KNB in de brief. De ministers van Financiën en Justitie en Veiligheid hebben toegezegd de toegang van Wwft-instellingen tot de aanvullende gegevens in het UBO-register voor een formeel advies voor te leggen aan de Autoriteit Persoonsgegevens.

Centraal aandeelhoudersregister

De beroepsorganisatie meent dat naast een UBO-register ook een Centraal AandeelHoudersRegister (CAHR) moet worden ingevoerd als middel voor de aanpak van witwassen, terrorismefinanciering en andere vormen van financieel-economische criminaliteit. De toegevoegde waarde van het CAHR ten opzichte van het UBO-register zit onder meer in de vulling: het UBO-register wordt gevuld met gegevens die zijn aangeleverd door de registratieplichtige vennootschappen en andere juridische entiteiten en hun uiteindelijk belanghebbenden zelf. Het CAHR berust op wettelijk verplichte opgaven door notarissen op basis van notariële akten.

Wat nu als de relatie op de klippen loopt, er een huwelijk met een nieuwe partner op volgt maar geen nieuw testament wordt gemaakt? Wie is dan de erfgenaam? Het hang er maar net van af hoe dat is omschreven in het testament. Is daarin een persoon tot enig erfgenaam benoemd met als toevoeging “hierna te noemen mijn partner, of alleen een persoon bij naam, of alleen het woord “partner”?

Vaak moet de rechter beoordelen of de benoeming geldt voor de partner dan wel voor de persoon die eventueel met name in het testament is vermeld. Als het begrip “partner” leidend is in het testament, zal de rechter dat bij de beoordeling het zwaarst laten wegen.
Als de eerste partner – de vriend of vriendin in het hiervoor omschreven voorbeeld – niet meer in beeld is en er een nieuwe partner aan de orde is, heeft de rechter in dergelijke situaties de laatste partner het erfgenaamschap toebedeeld. Dat is te meer het geval als blijkt dat beide partners bij het verbreken van de eerste relatie met elkaar hebben afgerekend. Ook al gaat de wet in dergelijke gevallen uit van huwelijkspartners, zien rechters blijkens de jurisprudentie dit ook analoog gelden voor niet getrouwde partners.

Wilt u meer weten over de juiste formulering van uw wensen in uw testament? Bel ons voor een afspraak.

Dat staat in een motie die de Tweede Kamer in december 2019 aannam. Eerder besloot het kabinet meerouderschap niet wettelijk mogelijk te gaan maken, maar daarvoor in de plaats meeroudergezag te faciliteren. Een kind mag in de toekomst maximaal vier ouders hebben: twee officiële ouders met volledig gezag en twee ouders met deelgezag. Dit kunnen stiefouders, pleegouders of andere familieleden zijn.

Een aantal partijen in de Tweede Kamer was teleurgesteld over dit besluit van het kabinet, dat ingaat tegen het advies van de Staatscommissie Herijking Ouderschap. Door de aangenomen motie moet het ministerie van Justitie en Veiligheid nu gaan onderzoeken hoe meerouderschap toch kan worden mogelijk gemaakt.

Erfrecht

De Issuegroep Familie van Nu van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) heeft op verzoek van het ministerie geadviseerdover deze vraagstukken. Zo stelde de issuegroep dat een kind met meer dan twee ouders zonder wijziging van Boek 4 van al zijn ouders erfgenaam is, met alle daaraan verbonden gevolgen. Dat past in de visie van de Staatscommissie op volwaardig ouderschap. Omdat het kabinet nu niet kiest voor volledig gezag, verandert er nu ook niets in het erfrecht.

Wilt u meer weten over meerouderschap? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Zekerheid op naleving is het beste gewaarborgd bij een notariële geldleningsovereenkomst. Daarin staan dan rechten en plichten ontegenzeglijk vast en zijn ook nog direct, zonder tussenkomst van de rechter, afdwingbaar. In dergelijke overeenkomsten wordt bijvoorbeeld wel eens opgenomen dat de hoofdsom van de aflossingsvrije geldlening direct opeisbaar is als een overeengekomen verplichting niet op tijd wordt ingelost.

Zo ook in een casus waarin de jaarlijkse rente wordt betaald uit een schenking van ouders aan het betreffende kind, dat in deze casus samenwoont. Nadat de samenwoning stuk loopt, is er korte tijd sprake van achterstallige betalingen. Als de ouders vervolgens de lening opzeggen en het geld terug eisen terwijl de lening is gebruikt voor investering in onroerend goed, zijn de poppen aan het dansen.

Het Hof Amsterdam vindt de vordering van de ouders niet toelaatbaar. Het hof vindt dat onverkorte toepassing van de overeengekomen opeisbaarheid bij niet tijdig betalen niet spoort met de algemeen geldende opvatting over redelijkheid en billijkheid. Hier blijkt weer het belang van het vooraf, ook bij de notaris, goed afspreken wat de gevolgen zullen zijn bij verbreking van de relatie van het kind.

Wilt u meer weten over notariële geldleningsovereenkomsten? Bel ons voor het maken van een afspraak.

De vraag rees of de digitale nalatenschap niet buiten de notaris om geregeld kan worden. Hoe het ook zij, in ieder geval moet er wel iets moet worden geregeld: voorlichting en/of een wetswijziging.
D66 en VVD willen waarschijnlijk wetgeving die het voor nabestaanden mogelijk maakt toegang te krijgen tot de social media-accounts van een overledene. Hoewel de digitale nalatenschap van mensen volgens hen steeds groter wordt, staat daarover niets in de wet. Erfgenamen of de executeur moeten kunnen besluiten wat er met accounts gebeurt. Daarnaast moet worden gewerkt aan de bewustwording bij mensen. De politieke partijen kijken nu of wetgeving echt nodig is. Deze zomer was de KNB al informeel in gesprek geweest met Kamerleden over dit onderwerp.

Op www.notaris.nl, de consumentenwebsite van de KNB, worden op een speciale pagina over digitale nalatenschap de mogelijkheden uitgelegd en tips gegeven.
Wilt u meer weten over digitale nalatenschappen? Bel ons voor een afspraak.

Voordat partners erfbelasting moeten gaan betalen geldt een vrijstelling van € 661.328, voor kinderen € 20.946. Voor eenmalige schenkingen aan kinderen tussen 18 en 40 jaar) bedraagt de vrijstelling € 55.114 (te gebruiken voor studie) of € 103.643 (te gebruiken voor eigen woning) of € 26.457 (vrije besteding).
Schenkbelasting over gewone schenkingen aan kinderen is pas verschuldigd boven € 5.515 (jaarlijkse vrijstelling).

---

Schematisch overzicht Schenk- en erfbelasting 2020

Deel van de belaste verkrijging	Tariefgroep 1 (partners en kinderen)	Tariefgroep 1A (kleinkinderen)	Tariefgroep 2 (overige verkrijgers)
zie ()	(tot € 126.723) 10%	(tot € 126.723) 18%	(tot € 126.723) 30%
Zie ()	(v.a. € 126.723) 20%	(v.a. € 126.723) 36%	(v.a. € 126.723) 40%
Vrijstellingsbedragen erfbelasting
Partners			€ 661.328
Kinderen en kleinkinderen			€ 20.946
Zieke en gehandicapte kinderen			€ 62.830
Ouders			€ 49.603
Overige verkrijgers			€ 2.208
Vrijstellingsbedragen schenkbelasting
Kinderen			€ 5.515
Kinderen 18-40 jaar (eenmalig)			€ 26.457
Kinderen 18-40 jaar (eenmalig, indien de schenking wordt gebruikt voor studie )			€ 55.114
Overige verkrijgers			€ 2.208

De schenkingsvrijstelling voor de eigen woning bedraagt voor 2020 € 103.643 belastingvrij te schenken. De schenking moet wel aan de eigen woning wordt besteed, de ontvanger moet jonger zijn dan 40 jaar.

Bedrijfsopvolgingsregeling

Het overhevelen van uw bedrijf naar uw kinderen is helemaal vrijgesteld van belasting. Althans voor zover de onderneming niet meer dan € 1.102.209 waard is. Als uw bedrijf meer waard is, dan geldt een 100% vrijstelling voor het deel dat de verkrijger krijgt van die €1.102.209; voor het meerdere geldt een vrijstelling van 83%. Voor de belasting die dan eventueel nog is verschuldigd (meestal tariefgroep 1 tegen een tarief van 10-20%) kan uw kind tien jaar uitstel van betaling krijgen.
U moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Wilt u gebruik maken van de regeling, dan moet uw zoon of dochter de onderneming vijf jaar voortzetten. En u moet 55 jaar of ouder zijn.

Goede doelen

Regeling voor Algemeen nut beogende instellingen (ANBI’s). Alleen instellingen die (nagenoeg) uitsluitend het algemeen nut beogen komen in aanmerking voor de ANBI-regeling. Dat betekent dat zij geen belasting hoeven te betalen over ontvangen schenkingen.
Daarnaast is er een regeling voor Sociaal belang behartigende instellingen (SBBI’s). Dat zijn bijvoorbeeld sportorganisaties en niet-commerciële dorpshuizen. Ook SBBI’s hoeven geen schenk- of erfbelasting te betalen over de schenkingen en nalatenschappen die ze ontvangen.

Steeds meer kinderen groeien op in nieuwe gezinsvormen en hebben meer dan twee ouders die voor hen zorgen. Omdat er tot nu toe maar twee ouders het gezag konden hebben over een kind, was het voor bijvoorbeeld scholen of huisartsen lastig om te bepalen of een ouder besluiten mag nemen voor het kind. Het kabinet kiest niet voor verruiming van het aantal ouders. Dat blijven er maximaal twee . De twee ouders houden volledig gezag, zoals nu ook al het geval is. Maar daar kunnen maximaal twee mensen bij komen die ‘deelgezag’ hebben. Dit kunnen stiefouders, pleegouders of andere familieleden zijn. De Staatscommissie Herijking Ouderschap had liever gezien er voor alle ouders volwaardig ouderschap is.

Rol notaris

Er is niet gekozen om wettelijk vast te leggen dat meerouders hun afspraken van tevoren goed vast moeten leggen bij bijvoorbeeld een notaris. De minister erkent dat de bijstand van de notaris grote voordelen heeft, maar hij kiest niet voor een verplichting.

Deelgezag houdt volgens de minister in de bevoegdheid om beslissingen te nemen wat betreft de dagelijkse verzorging. Voor grote beslissingen hebben de deelgezagdragers een informatierecht. Deelgezagdragers moeten samen afspreken waar de grenzen liggen. Hij verwacht zijn handen vol te hebben aan het implementeren van de huidige voorstellen. Deze kabinetsperiode komt er dus zeker geen volgende stap. De minister gaf wel aan met het notariaat in gesprek te gaan over inhoud van deelgezag zodat (kandidaat-)notarissen aanstaande meerouders goed kunnen voorlichten.

Wilt u meer weten over meerouderschapsovereenkomsten? Bel ons voor het maken van een afspraak.

Voor vele betrokkenen doet zich de vraag voor hoe deze overeenkomsten vast te leggen, in een onderhandse of een notariële akte. Partijen moeten daarbij zelf de keuze maken. Bij een onderhandse akte hebben alle partijen gelijke rechten en heeft er niemand een eerste voorrecht. Bij een notariële akte is dat anders, dat verschaft elke partij een executoriale titel, hetgeen inhoudt dat elke partij nakoming kan afdwingen.

Soms is een notariële akte wettelijk voorgeschreven. Denk aan de levering van een huis, het vestigen van een hypotheek, het maken van een testament, of het oprichten van een besloten vennootschap.

Bij andere akten, zoals een akte voor geldlening of een akte waarin een vaststellingsovereenkomst is vastgelegd, kunt u kiezen voor een notariële vorm. U kunt dan echter ook kiezen voor een onderhandse vorm, met alleen de handtekeningen van betrokken partijen onder de afspraak.

Waarom zou u een notariële vorm kiezen?

1. Na ondertekening door de notaris staat de datum van de akte tegenover iedereen vast. En iedereen kan erop vertrouwen dat de akte is ondertekend door degenen die als ondertekenaars zijn vermeld.
2. Iemand die een akte heeft laten opmaken, krijgt een kopie (ook wel grosse of afschrift genoemd) om de afspraken altijd te kunnen bewijzen. Als iemand in een notariële akte een bedrag heeft schuldig erkend en de schuldenaar komt zijn verplichtingen niet na, dan kan de schuldeiser met de grosse direct overgaan tot executie (verkoop van de goederen van de schuldenaar). Tussenkomst van de rechter is dan niet nodig.
3. De notaris is een onpartijdige deskundige die de belangen van alle betrokkenen behartigt bij het opstellen van een notariële akte.
4. De akte blijft eeuwig bewaard. Als de notaris stopt, dan wordt zijn protocol (dossier met akten) overgenomen door een andere notaris (zijn opvolger).

Als klant kunt u een aantal gevallen dus kiezen voor de vorm van een notariële akte, bijvoorbeeld omdat u extra waarborgen wilt.

Wilt u meer weten over het verschil tussen notariële en onderhandse akte? Bel ons voor het maken van een afspraak.